The thesis is an attempt to present the visual aspect of Gombrowicz's works, the books on which the thesis is based, are: Diaries, Cosmos and Pornography. The author focuses on the presentation of the subjective perspective of Gombrowicz's prose. In his work it is difficult to find the objectivity of descriptions - each view is a separate process and includes the interpretation, which observer dictates to the world. Way of seeing in Gombrowicz's prose is a reflection of his philosophy - the man creates relationships with the world and the people that allow him to exist in the world, but also become the cause of human limitations. Gaze is, according to Gombrowicz, most important source of creation of Form. By the description of the visual experience writer refers to the universal values - based on individual physical phenomena (such as a description of the body parts), the author tells a metaphysical considerations, attempts to resolve the spiritual problems. These phenomena are discussed in the work. Its first chapter is an analysis of the Diary, which is the most important of Gombrowicz’s works showing the widest spectrum of his experiments with visuality. Here the author will discuss (in the context of gaze): Gombrowicz's conception of Form, literature and an artist - as the subject of the beholder, and the person, who is being observed by the critics and the readers. The author tried to choose those topics of the Diary, which were the most interesting in the visual context. This chapter will also analyze the female and the male gaze and gaze in the context of the animals. At the end of the chapter, the author tries to explain why the fragments of body, especially faces and hands, were the subject of Gombrowicz’s looking The second chapter presents the interpretation of the last novel by Gombrowicz. Here, the most important topics discussed are: the construction of reality through images, a man immersed in the visible world, then, the so-called "obsession of seeing" and voyeurism. This piece of work represents the writer as an observer of the human world. The third chapter, in turn, accentuate the aesthetic function of Gombrowicz's gaze. In Pornography researcher can find the painter's descriptions of nature. Their analysis, and also the relationship between painting and Gombrowicz's prose, will be the subject of the last chapter of the thesis.
Praca jest próbą przedstawienia wizualnego aspektu twórczości Gombrowicza, utwory na których praca bazuje to: Dziennik, Kosmos i Pornografia. Autorka skupia się na przedstawieniu subiektywizmu spojrzenia w prozie Gombrowicza. W jego twórczości trudno doszukać się obiektywnej deskrypcji, każdy proces widzenia jest jednostkowy i zawiera w sobie interpretację, którą narzuca światu patrzący. Sposoby widzenia w prozie Gombrowicza są odzwierciedleniem jego światopoglądu – poprzez spojrzenia, człowiek tworzy relacje ze światem i ludźmi, które umożliwiają mu bycie w świecie, ale stają się też przyczyną ograniczenia człowieka. Wzrok jest bowiem, według Gombrowicza najistotniejszym źródłem tworzenia się formy. Poprzez zapis doznań wzrokowych pisarz odnosi się do wartości uniwersalnych – na bazie pojedynczych zjawisk materialnych (jak na przykład opisu części ciała) autor snuje rozważania metafizyczne, próbuje rozstrzygnąć problemy ogólnoludzkie. Te zjawiska są omawiane w pracy. Jej pierwszy rozdział to analiza Dziennika, dzieła najbliższego Gombrowiczowi i pokazującego najszersze spectrum jego literackich eksperymentów ze wzrokowością. Omówiona tu zostanie, w kontekście spojrzenia, Gombrowiczowska koncepcja formy, literatury a także artysty – jako podmiotu patrzącego, oraz osoby, która przez krytyków i swoich czytelników jest widziana. Autorka starała się wybrać te wątki Dziennika, które w kontekście wizualności były najciekawsze. W tym rozdziale pojawi się także analiza spojrzenia kobiecego i męskiego, a także próba interpretacji spojrzenia w kontekście zwierząt. Na koniec zostanie podjęty wątek obecny także w omawianym później Kosmosie, autorka spróbuje mianowicie wyjaśnić dlaczego przedmiotem patrzenia Gombrowicza tak często były fragmenty części ciała, szczególnie twarze i ręce. Drugi rozdział zawiera interpretację ostatniej powieści Gombrowicza. Tu najważniejsze omawiane wątki to konstruowanie rzeczywistości za pomocą obrazów, zanurzenie człowieka w świecie widzialnym, dalej, tak zwana „obsesja patrzenia” i voyeuryzm. Ten fragment pracy przedstawia pisarza jako obserwatora świata ludzkiego, trzeci rozdział z kolei uwypukli estetyzującą funkcję Gombrowiczowskiego spojrzenia. W Pornografii odnaleźć można malarskie opisy przyrody, ich analiza, a także związki prozy Gombrowicza z malarstwem będą stanowić przedmiot ostatniego rozdziału pracy.
