Architectural utopias in Poland in the second half of the twentieth century on the basis of intentional architecture exhibition Terra-1 of 1975

The subject work is utopian architectural projects of Polish artists of the second half of the twentieth century, presented at the exhibition of an intentional architecture Terra-1 at Museum of Architecture in Wroclaw 1975. The exhibition Terra-1 was organized in the framework of the autumn congress AICA-75, which was held under the slogan: "Relations of art, science and technology as a factor of social development of our time." The originator of the exhibition was the architect Stefan Müller. For the exhibition were submitted 57 works from around the world. The leitmotif of the exhibition was a global tendency to treat the globe as an indivisible material that is carried out in specific, the overall processes of urbanization. At the exhibition Terra-1 there were 30 projects by Polish artists. Of these, I chose 5 works presenting architectural utopias. Projects "concept forms of large-scale" by Zbigniew Gądek and works of Jan Głuszaka megastructural present forms. Projects by Oskar Hansen, "Linear Continuous System" and Grupa Miasto "Linear concentration, the concept of forming the network of settlements" represent the linear city. Discussed recent work is "the world total" - TERRA-X by Stefan Müller. Work is the first attempt to create a monograph, presenting the achievements of Polish architects on the basis of architectural utopias, presented at the exhibition of architecture intentional Terra-1.

Przedmiotem pracy są utopijne projekty architektoniczne polskich twórców II połowy XX wieku zaprezentowane na Wystawie architektury intencjonalnej Terra-1 we wrocławskim Muzeum Architektury w 1975 roku. Wystawa Terra-1 została zorganizowana w ramach jesiennego kongresu AICA-75. który odbył się pod hasłem: „Relacje sztuki, nauki i techniki jako czynnik rozwoju społecznego naszej epoki”. Pomysłodawcą wystawy był wrocławski architekt Stefan Müller. Uczestnikom zadał pytania: co rozumiemy pod pojęciem architektury aktualnej, jakie obszary tworów ludzkich i przyrody mieszczą się we współczesnym rozumieniu architektury, czy istnieje granica między architekturą a urbanistyką, oraz jakie relacje zachodzą między środowiskiem naturalnym i biologicznym a totalnymi procesami urbanizacyjnymi? W odpowiedzi na te pytania nadesłano 57 prac z całego świata. Motywem przewodnim wystawy była tendencja do globalnego traktowania kuli ziemskiej jako niepodzielnego tworzywa, na którym przeprowadza się określone, całościowe procesy urbanizacyjne. Na wystawie Terra-1 znalazło się 30 projektów autorstwa polskich twórców. Spośród nich wybrałem 5 prac prezentujących utopie architektoniczne. Projekty „Koncepcji form wielkoskalowych” Zbigniewa Gądka oraz prace Jana Głuszaka prezentują formy megastrukturalne. Projekty Oskara Hansena „Linearny System Ciągły” i Grupy Miasto „Koncentracja Liniowa, koncepcja kształtowania sieci osadniczej” przedstawiają zaś miasta liniowe. Ostatnią omawianą pracą jest „świat totalny” – TERRA-X Stefana Müllera. Praca jest pierwszą próbą stworzenia monografii, prezentującej dokonania polskich architektów na gruncie utopii architektonicznych, zaprezentowane na Wystawie architektury intencjonalnej Terra-1.