Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Tytuł pozycji:

Reżim hydrochemiczny cieków i źródeł w zlewni Bystrego Potoku w Tatrach Zachodnich

Tytuł:
Reżim hydrochemiczny cieków i źródeł w zlewni Bystrego Potoku w Tatrach Zachodnich
Hydrochemical regime of springs and streams in Bystra catchment in the Western Tatra Mountains
Autorzy:
Gromadzka, Monika
Słowa kluczowe:
sezonowa zmienność, właściwości fizyczno-chemiczne wód, Tatry Zachodnie, typy hydrochemiczne
periodic variations, physico-chemical properties of water, the Western Tatra Mts., hydrochemical types
Język:
polski
Dostawca treści:
Repozytorium Uniwersytetu Jagiellońskiego
Inne
  Przejdź do źródła  Link otwiera się w nowym oknie
Reżim hydrochemiczny został scharakteryzowany na podstawie zachodzącej w ciągu roku zmiany stanów wody, właściwości fizyczno-chemicznych wód oraz stężeń jonów. Zasadniczym celem pracy było określenie czynników kształtujących reżim hydrochemiczny. Przeprowadzono zarówno terenowe jak i laboratoryjne metody badań. W terenie zmierzono przewodność elektrolityczną właściwą (EC₂₅°C), odczyn pH oraz temperaturę wody (T) oraz odczytywano stany wody. Ponadto pobierano próbki wody do oznaczeń chemicznych. W Laboratorium Hydrochemicznym IGiGP UJ w Krakowie metodą chromatografii jonowej określono stężenie w zakresie 14 jonów, w tym: jonów głównych (HCO3⁻, SO4²⁻, Cl⁻, Ca²⁺, Mg²⁺, K⁺, Na⁺), mineralnych form związków biogennych (azotu: NH4⁺, NO3⁻, NO2⁻ i fosforu: PO₄³⁻) oraz mikroelementów (Li⁺, Br⁻, F⁻). Wody badanych źródeł i cieków pod względem temperatury są zwykłe, odczynu –słabo zasadowe lub słabo kwaśne, twardości – miękkie lub bardzo miękkie, mineralizacji – słodkie lub ultrasłodkie. W składzie chemicznym wód wyrażonym stężeniami (mg/L) oraz w strukturze składu chemicznego (% mval/L) zawsze dominował wśród kationów Ca²⁺, a wśród anionów HCO₃⁻. Z reguły najwyższe stężenia większości jonów występowały w części osadowej, kolejno w mieszanej a najniższe w trzonie krystalicznym. Wody sklasyfikowano pod względem hydrochemicznym wg. Szczukariewa-Prikłońskiego (Macioszczyk 1987). Wyróżniono wody czterech typów hydrochemicznych: HCO3–Ca, HCO3–Ca–Mg, HCO3–SO4–Ca–Mg, HCO3–SO4–Ca–Na–Mg. Najczęściej występowały wody typu trzyjonowego: HCO3–Ca–Mg (68,9 %). Pod względem sezonowej zmienności składu chemicznego wód wyrażonego typami hydrochemicznymi (% mval/L) wody podzielono na: niezmienne, średnio zmienne i zmienne w ciągu roku. Zmiana typu hydrochemicznego wód zwykle zachodziła w czasie wezbrania roztopowego (procesy rozcieńczania) lub w okresie niskich stanów (czynnik litologiczny).

Hydrochemical regime was characterized on the basis of water level variations occurring over the year, physico-chemical properties and ionic concentration. The main target of the present work was to determine factors influencing hydrochemical regime. Both terrain and laboratorial researches were conducted. In the terrain the electrolytic conductivity, pH, temperature and water level were determined. Besides, samples of water were taken to later chemical researches. In the Hydrochemical Laboratory IGiGP UJ in Cracow concentration of 14 ions was determined using ion chromatography, including: main ions - HCO3⁻, SO4²⁻, Cl⁻, Ca²⁺, Mg²⁺, K⁺, Na⁺, mineral forms of biological compounds - NH4⁺, NO3⁻, NO2⁻, PO₄³⁻, and microelements - Li⁺, Br⁻, F⁻. The temperature of water in the investigated springs and streams turns out to be average, reaction weakly alkaline or weakly acidic, hardness soft or very soft, mineralization sweet or ultra-sweet. In the all cases the dominant ion among cations is Ca²⁺ and among anions HCO₃⁻, that was determined on the basis of chemical composition expressed in the concentration (mg/L) and structure (% mval/L). Generally, the highest concentration of ions appears in the sedimentary, mixed and crystalline part, respectively. With regard to hydrochemical properties water was classified according to Szczukariew-Prikłoński (Macioszczyk 1987). 4 hydrochemical types of water were found: HCO3–Ca, HCO3–Ca–Mg, HCO3–SO4–Ca–Mg and HCO3–SO4–Ca–Na–Mg.Most often the water of 3-ionic type appears: HCO3–Ca–Mg (68,9 %). With regard to periodic variations of chemical composition over the year expressed by hydrochemical types (% mval/L) water was divided to: invariable, medium-variable and variable. Changes in the hydrochemical type usually occur during a thaw (dilution process) or in the time of low level occurrences (litolitic process).

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies