Prawo do samostanowienia w kontekście prawnokarnej ochrony życia

The aim of this work is to discuss the right of an individual for self-determination in the context of penal law. The right of self-determination is an inalienable right of every human being, being an expression of his natural and inalienable dignity.By performing his medical duties, a doctor certainly enters the patient's personal interests– his health, life, freedom, physical inviolability and dignity. It necessitates legislating such a law that would govern all the cases connected with values protected by the law as accurately as possible. In the meantime, the law is not free from imperfections and often internally incoherent and complicated, which causes numerous problems in the practice. It lacks definitions of basic terminology towards which antagonistic stances are shaping on the grounds of the doctrine. What is more, numerous problems with self-determination in medicine are beyond any legal regulations.The work is an attempt to address the question of penal consequences of performing a medical duty with violation of regulations pertaining to a patient’s consent. The speculations are mainly concerned with the criminal responsibility of performing a medical procedure without the abovementioned consent required by the norm envisaged in the 192 article of the penal code.

Przedmiotem pracy jest omówienie prawa jednostki do samostanowienia w kontekście prawa karnego. Prawo do samostanowienia o sobie to niezbywalne prawo każdego człowieka, będące wyrazem jego przyrodzonej i niezbywalnej godności.Podejmując działania medyczne lekarz niewątpliwie wkracza w sferę najcenniejszych dóbr pacjenta- jego zdrowia, życia, wolności, nietykalności cielesnej i godności. Determinuje to konieczność ustanawiania takich regulacji prawnych, które możliwie najdokładniej normowałyby wszystkie sprawy związane z kolizją tych dóbr. Tymczasem przepisy obowiązujące nie są wolne od wad, często wewnętrznie niespójne i skomplikowane, przez co stwarzają liczne problemy w praktyce. Brak w nich definicji podstawowych pojęć, wobec których na gruncie doktryny kształtują się zupełnie przeciwne stanowiska. Ponadto liczne kwestie związane z prawem do stanowienia o sobie w obrębie medycyny pozostają poza jakąkolwiek regulacją prawną. Praca jest próbą odpowiedzi na pytanie o prawnokarne konsekwencje podjęcia działania medycznego z naruszeniem przepisów o zgodzie. Podjęte rozważania dotyczą przede wszystkim odpowiedzialności karnej za przeprowadzenie zabiegu leczniczego bez wymaganej zgody na gruncie art. 192 kodeksu karnego i regulacji z zakresu prawa medycznego.