Dyktatura Lucjusza Korneliusza Sulli - tyrania czy próba ratowania republiki?

W powszechnym odczuciu dyktatura Lucjusza Korneliusza Sulli jawi się nam jako brutalne rządy jednostki, okrutny przykład demoralizacji elit schyłkowej Republiki Rzymskiej, naznaczony piętnem wszechogarniającego strachu i masowych egzekucji, których groza, jak zauważył Theodor Mommsen „trwoży jeszcze do dziś”. Tymczasem pomija się zupełnie wielkie osiągnięcia Sulli choćby w dziedzinie prawa karnego jak i jego ogromny wpływ na całe kolejne pokolenie polityków rzymskich, z których zdecydowana większość właśnie pod jego komendą rozpoczynała swoje kariery. Niniejsza praca została poświęcona niektórym aspektom działalności tego rzymskiego wodza i polityka w czasie sprawowania przez niego urzędu dyktatora w 81 r. a. Chr. Jej celem było ukazanie głównych założeń ideowych i propagandowych tej dyktatury, jej osiągnięć, podstaw prawnych i na ile to było możliwe odbioru społecznego. Analizie poddana została ponadto ewolucja literackiego wizerunku Sulli od panegirycznych pochwał, przez potępienie aż po całkowite zobojętnienie losami człowieka, którego imię budziło grozę jeszcze kilkadziesiąt lat po jego śmierci.

Dictatorship of Lucius Cornelius Sulla in general feeling is thought as brutal governments of unit, cruel example of decadent roman republican elite marked of all-embracing fear and massive executions. Meantime great achievements of Sulla are completely omitted even if in sphere of crown law as well as his huge influence on whole next generation. The present work has been devoted to some aspects of Sulla’s activities in time of his dictatorship like law, reforms and propaganda. The subject of the thesis was to show ideological and legal bases of this reign and if it is possible, its social reception. The last chapter contains a short characteristic of the evolution of Sulla’s image in roman imperial literature from figure of savior of the Roman Republic and great lawgiver through hate and disgrace, finally to complete indifference.