The European Citizens' Initiative and the problem of European Union's democratization

Istotą pracy magisterskiej jest analiza europejskiej inicjatywy obywatelskiej, pierwszego ponadnarodowego instrumentu demokracji bezpośredniej na świecie. Nowa forma udziału społeczeństwa w kształtowaniu polityki Unii Europejskiej została wprowadzona przez Traktat z Lizbony. Zgodnie z postanowieniami zawartymi w traktacie na wniosek Komisji Europejskiej, Parlament Europejski i Rada przyjęły rozporządzenie, które określa zasady dotyczące nowego instrumentu. Od kwietnia 2012 roku, milion obywateli, pochodzących co najmniej z jednej czwartej państw członkowskich Unii Europejskiej, może zgłosić propozycje nowych unijnych przepisów.Celem pracy było określenie pozytywnych zmian jakie może przynieść wprowadzenie europejskiej inicjatywy obywatelskiej. Co więcej, praca ma również odpowiedzieć na pytanie: czy nowy instrument wzmocni europejskie społeczeństwo obywatelskie oraz demokrację w Unii Europejskiej.Praca składa się z trzech rozdziałów. Pierwszy, ma teoretyczny charakter i omawia zagadnienie demokracji jako pojęcia wieloznacznego. Druga część tego rozdziału dotyczy demokracji i jej deficytu w Unii Europejskiej. Kolejny rozdział rozpoczyna się krótkim opisem genezy europejskiej inicjatywy obywatelskiej, dalsza część natomiast to szczegółowa analiza licznych dokumentów, które dotyczą nowej instytucji, na przykład: Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 211/2011 z dnia 16 lutego 2011 r. w sprawie inicjatywy obywatelskiej, czy Zielonej Księgi w sprawie inicjatywy obywatelskiej. Ostatni rozdział stanowi ocena procedur zawartych w rozporządzeniu w sprawie inicjatywy obywatelskiej oraz opinia na temat pierwszego ponadnarodowego instrumentu demokracji bezpośredniej. W części tej zawarte zostały również rozważania na temat przyszłych losów europejskiej inicjatywy obywatelskiej.Wyciągając wnioski na temat nowego instrumentu należy stwierdzić, że europejska inicjatywa obywatelska może przybliżyć obywateli do Europy, a Europę do obywateli. Co więcej, może ona wnieść istotny wkład w inicjowanie ogólnoeuropejskich debat, tworząc tym samym europejską sferę publiczną. Należy również przyznać, że nowa instytucja może być prawdziwym krokiem naprzód w demokratycznym życiu Unii, ale to zależy od działań Komisji Europejskiej oraz od obywateli Unii Europejskiej. Niestety europejska inicjatywa obywatelska może również stać się bezużytecznym narzędziem i tylko pozorną szansą dla obywateli. Jej przyszłość wciąż jest nieznana. Być może będzie ona wydajnym instrumentem, a może tylko pustą obietnicą, przynoszącą rozczarowanie.

The master's thesis is the analysis of the European Citizens’ Initiative- the first transnational instrument of direct democracy in world history. A new form of public participation in European Union policy shaping was introduced by the Treaty of Lisbon. As required by the Treaty, on a proposal from the European Commission, the European Parliament and the Council adopted a Regulation which defines the rules governing this new instrument. From April 2012 one million citizens from at least a quarter Member States, have the right to propose new legislation.The purpose of this study was to identify positive changes, which European Citizens’ Initiative can bring. Another aim was the answer to a question: if new instrument will reinforce European civil society and democracy in European Union?The thesis contains three chapters. The first chapter has theoretical nature and discusses the issue of democracy as an ambiguous concept. The second part of this chapter concerns the problems of democracy and the democratic deficit in the European Union.The second chapter begins with a description of genesis of European Citizens’ Initiative. The most part of this chapter is the analysis of many documents, which led to introducing new instrument, for example: Regulation (EU) No 211/2011 of The European Parliament and of The Council of 16 February 2011 on the citizens’ initiative or Green Paper on a European Citizens' Initiative. The last chapter is an assessment of Regulation (EU) No 211/2011 of The European Parliament and of The Council of 16 February 2011 on the citizens’ initiative and opinion about the first transnational instrument of direct democracy. In this part, there are also considerations about reflections on the fate of European Citizens' Initiative.In the thesis, it was stated that European Citizens’ Initiative can bring the citizens closer to Europe and Europe closer to the citizens. What is more, it can make a fundamental contribution in initiating Europe-wide debates, thereby creating an European public sphere. It was discovered that the new institution could be a real step forward in the democratic life of the Union, but it depends on European Commission and citizens of the European Union. Unfortunately, it can also be just an useless instrument and apparent chance for citizens. The future of the European Citizens’ Initiative is, therefore, still unknown. Perhaps it will be a efficient instrument of citizen participation or just empty promise, bringing disappointment.