The concept of property in the Polish Constitution of 1997

The paper brings up the subject related to the concept of property in polish constitution. It makes an attempt at the answer to question if the polish constitution contains the constitutional concept of property. To answer this question the paper refers to March Constitution, Constitution of 1952 and the amendment of 1989. It also takes into consideration jurisprudence of the Polish Constitutional Court and the views of polish doctrine.Most space the paper devotes to the analisys of the constitutional articles which regulate the law of property. First, it discusses the provisions of Article 21 which protection of property consider to be a principle of political system. Next, it presents Article 64 which is governed by public subjectiwe law. This part of the paper contains a comparison of this two articles with refering to some judgements of Polish Constitutional Court. This part also moves the problem of public property which polish doctrine divides into municipal and state type. This division is based on Article 165 and Article 218 of Polish Constitution. Discussing this last two articles the paper shows the problems range qualification of this articles. This questions are caused by double character of the units of local government and the State Treasury which can be the parts of public-law relations but from the other hand its can also enter into a civil contract. The part devoted to public property also shows the problems which are related to the transformation of political system.The final part of the paper includes the analysis of the doctrine views which involve existence of constitutional concept of property. This concept is considered as wider than idea of property from Article 140 of Polish Civil Code and close (but not identical) to the property from Article 44 of Civil Code. The last part of the paper depicts views of the constitutional and civil law representatives which agree or reject the thesis about constitutional concept of property in Polish Constitution.

Praca porusza problem zakresu, w jakim w Konstytucji z 1997 r. zostało uregulowane prawo własności. Na podstawie odwołania się do regulacji prawa własności przyjętych w Konstytucji Marcowej, Konstytucji PRL oraz w noweli z 1989 r., przy uwzględnieniu orzecznictwa TK oraz poglądów doktryny podjęta zostaje próba odpowiedzi na pytanie o zasadność formułowania wniosków o istnieniu na gruncie Konstytucji z 1997 r. tzw. konstytucyjnego pojęcia własności. Najwięcej miejsca praca poświęca analizie poszczególnych artykułów ustawy zasadniczej, w których uregulowana została własność. W pierwszej kolejności omawiane są przepisy art. 21 Konstytucji, które ochronę własności statuują jako jedną z zasad ustrojowych Rzeczpospolitej Polskiej. Następnie przedstawiony jest art. 64 Konstytucji regulujący własność w rozumieniu publicznego prawa podmiotowego. W tej części zawarte jest również porównanie przepisów art. 21 do przepisów art. 64 z powołaniem się na odpowiednie orzecznictwo TK. Autorka sporo miejsca poświęca również problematyce własności publicznej, którą doktryna na podstawie art. 165 i 218 Konstytucji dzieli na własność komunalną oraz państwową. Przy omawianiu tych dwóch ostatnich uwidocznione są problemy związane z kwalifikacją zakresu przedmiotowego i podmiotowego obu wymienionych art. Problemy te powoduje dwojaki charakter podmiotów takich jak jednostki samorządu terytorialnego i Skarb Państwa, które są stronami nie tylko stosunków publicznoprawnych, ale coraz częściej zawierają umowy podlegające reżimowi cywilnoprawnemu. Część poświęcona własności publicznej uwidacznia również kwestie wyłaniające się na tle przekształceń własnościowych w ramach nie zakończonych jeszcze procesów transformacji ustrojowej.W końcowej części pracy dokonywana jest analiza poglądów doktryny na temat wyszczególniania tzw. konstytucyjnego pojęcia własności, które uważane jest za szersze od cywilistycznego ujęcia uregulowanego w art. 140 k.c., a bardziej zbliżone (choć nie tożsame) do rozumieniem mienia, jakie powstało na gruncie art. 44 k.c. W tej części przedstawiane są poglądy konstytucjonalistów oraz cywilistów, które popierają bądź odrzucają tezę o istnieniu na gruncie ustawy zasadniczej konstytucyjnego pojęcia własności.