Nie tylko rodzinna Europa Czesława Miłosza

This paper analyzes European matters related to cultural issues and history of XXth century.The main figure around which I have focused my researched is Czesław Miłosz, polish poet and Nobel Prize winner. The main question which I am trying to answer is how the Europe is described by Miłosz, how he considers Europe, what Europe is to him. To research these issues in all aspects, it is necessary to study biography of Czesław Miłosz first and foremost as he was an eye witness of all most important events and periods in XXth century Europe. These events such as I and II World War, communistic times, cold war and finally Autumn of Nations, have strongly influenced his view of Europe. First five sections are dedicated to research of these issues. The last section is a summary of both aspects, Czesław Miłosz's life and his opinions and views of Europe. It appear that Europe for him is a cultural formation, based on Christians values connected with moral achievements of enlightenment. In this context, European culture has few crucial aspects: historicity, theological sphere inside and abilities to have doubts thus asking questions about its own values.

Praca porusza problematykę Europy jako formacji kulturowej oraz historii przemian politycznych i społecznych na starym kontynencie w wieku XX. Główna oś dociekań ogniskuje się wokół sylwetki Czesława Miłosza, polskiego pisarza, laureata Nagrody Nobla w dziedzinie literatury. Problem badawczy stanowi pytanie o Europę Czesława Miłosza, jej charakter, kształt i przemiany. W 1958 roku ukazuje się książka Czesława Miłosza pod tytułem Rodzinna Europa. Poeta między innymi za pomocą tej pozycji, próbował przybliżyć zachodniemu czytelnikowi tę część kontynentu europejskiego z której sam się wywodził. „Marchia wschodnia”, bo takim mianem określał Miłosz Europę Środkowo-Wschodnią, ze względu na swoją specyficzną historię, traumatyczne doświadczenia wojen i totalitaryzmów XX wieku, zarówno w kwestiach społecznych jak i ekonomicznych była w tym czasie obszarem odmiennym i mało znanym europejczykom z zachodu. Jak przeczytać można w tytule samej pracy, nie skupia się ona jednak jedynie na obrazie „Rodzinnej Europy”. Kwestią badań w toku rozprawy objęte zostały zagadnienia obejmujące pogląd poety na Europę jako całość. Czesław Miłosz nie bez przyczyny zwany był świadkiem XX wieku. Dlatego też, aby w sposób wyczerpujący odpowiedzieć na pytania badawcze należało przeanalizować zarówno wpływ historii europejskiej XX wieku na życie i twórczość poety, jak i oddziaływanie jego dzieł i postaw moralnych, społecznych i politycznych na dzieje tego stulecia. Europa Czesława Miłosza to przede wszystkim formacja kulturowa, która odcisnęła znaczący wpływ na rozwój nie tylko kontynentu ale i świata. Kultura ta oparta jest na „rdzeniu” chrześcijańskim który dziedziczy i spaja filary: Grecko-Rzymski, Judejski i Celtycko-Germański. Dzięki tak bogatemu dziedzictwu, nie jest to zunifikowana formacja kulturowa, charakteryzuje ją przede wszystkim różnorodność. Kolejnymi ważnymi elementami są wartości oświeceniowego humanizmu który rozwinąć się mógł jedynie w łonie tak skonstruowanej kultury. Ponadto kluczowymi są takie cechy jak historyczność, obecność sfery metafizycznej oraz ciągły proces „wątpienia” związany z krytyczną analizą.