The aim of this study was to investigate the lexical material used today to determine the musical instruments. Interest in this range was due to the observation vocabulary repetition of certain words to replace the names of the instruments among independent professionals in the music. Then crystallized the idea of examining that part of the vocabulary, not only musicians in the environment, but also among persons not on a daily close connection with musical instruments, to see if we could distinguish only a vocabulary typical for a group of professionals. For the collection of research material, the survey was used, consisting of two parts: on the names of musical instruments and on the person of the respondent.The first part resulted with 1099 words, collected during February to April 2012. Total number of surveys is 91. The section on the respondent allowed to determine whether a person who is not involved in music professionally, has or had any relationship with musical instruments. The survey showed that as many as 60 out of 91 people play a musical instrument.When analyzing the survey results was adopted generalized criteria, which are then applied to specific groups of terms (wind instruments, strings, percussion, others). Individual words are described in terms of motivation, the techniques used formative, borrowings, and semantics. Of course, this synthetic division could not be sufficient to capture all cases, so there was some deviation from the set agenda or omissions.Another perspective on gained vocabulary was an attempt to go around the location of a segment of the general language. In order to do it properly, the linguistic research was used and the methodology was derived from the Polish linguists (S. Grabias, Z. Klemensiewicz, S. Urbańczyk). Here was proved extremely valuable, interdisciplinary treatment of research material.We put interesting vocabulary for practical application of field theory, takes into account the work of W. Miodunka and Z. Cygal-Krupa, and using dictionaries divided by subject. The aim was to find an approach to separate thematic centers of musical instruments and explore their contents.The study also made the statement often repeated in the survey responses with their lexical definitions. This comparison helped to determine whether a given word can be considered as professional, or just a general word of colloquial language.Examination of lexical material obtained in the survey, preceded by theoretical considerations. Also we managed to demonstrate that there is a group of people using specific terms to describe the tools of thei work - musical instruments. Created on the basis of surveys sketch indicates the need for deeper and more accurate research, which result would be a systematic description of this segment of the contemporary Polish vocabulary.
Celem niniejszej pracy było zbadanie materiału leksykalnego używanego współcześnie do określania instrumentów muzycznych. Zainteresowanie takim zakresem słownictwa spowodowane było spostrzeżeniem powtarzalności pewnych słów dla zastąpienia nazw instrumentów wśród niezależnych osób zawodowo zajmujących się muzyką. Następnie skrystalizowała się idea zbadania tego wycinka słownictwa nie tylko w środowisku muzyków, ale także pośród osób niemających na co dzień ścisłego związku z instrumentami muzycznymi, aby sprawdzić, czy da się wyróżnić słownictwo typowe tylko dla grupy profesjonalistów. Do zebrania materiału badawczego posłużyła ankieta składająca się z dwóch części: dotyczącej nazw instrumentów muzycznych oraz dotyczącej osoby respondenta. W części pierwszej uzyskano 1099 odpowiedzi, w czasie od lutego do kwietnia 2012r. wykonano łącznie 91 ankiet. Część dotycząca respondenta pozwoliła określić, czy osoba, która nie zajmuje się muzyką zawodowo, ma lub miała jakikolwiek związek z instrumentami muzycznymi. Okazało się, że aż 60 spośród 91 osób gra na jakimś instrumencie. Podczas analizy wyników ankiety przyjęto uogólnione kryteria, które następnie zastosowano do konkretnych grup określeń (instrumenty dęte, strunowe, perkusyjne, inne). Opisano poszczególne słowa pod względem motywacji, zastosowanych technik słowotwórczych, zapożyczeń oraz semantyki. Oczywiście taki syntetyczny podział nie mógł okazać się wystarczający dla ujęcia wszystkich przypadków, dlatego miały miejsce pewne odejścia od zadanego porządku lub pominięcia. Różnorodność i bogactwo słownictwa otrzymanego w ankiecie spowodowały wprowadzenie pewnych ograniczeń przy opisie określeń należących do poszczególnych grup instrumentów. Dodatkowo nacechowanie indywidualne wielu z nich uniemożliwiło obiektywny i konstruktywny opis. Osobnym spojrzeniem na badane słownictwo stała się próba umiejscowienia go w obrębie jakiegoś wycinka języka ogólnego. W tym celu skorzystano z badań językoznawczych i wzorowano się na metodologii polskich lingwistów (S. Grabiasa, Z. Klemensiewicza, S. Urbańczyka). Niezwykle cenne okazało tu się interdyscyplinarne potraktowanie materiału badawczego.Ujmując interesujące nas słownictwo pod kątem praktycznego zastosowania teorii pól, wzięto pod uwagę prace W. Miodunki i Z. Cygal-Krupy oraz słowniki stosujące podział tematyczny. Celem takiego spojrzenia było poszukiwanie wyodrębnionych dla instrumentów muzycznych centrów tematycznych i zbadanie ich zawartości.W pracy dokonano także zestawienia najczęściej powtarzających się w ankiecie odpowiedzi z ich słownikowymi definicjami. Takie porównanie pokazało nie tylko różnorodność konstrukcyjną haseł w poszczególnych słownikach, ale przede wszystkim przyczyniło się do określenia, czy dane słowo można uznać za profesjonalizm, czy jedynie za słowo potoczne języka ogólnego.Zbadanie materiału leksykalnego otrzymanego w ankiecie, poprzedzone teoretycznymi rozważaniami, pozwoliło na zobrazowanie bogactwa tak niewielkiego wycinka słownictwa muzycznego, jakim są nazwy instrumentów muzycznych. Udało się także wykazać, że istnieje grupa osób posługujących się specjalnymi określeniami dla nazwania narzędzi swojej pracy – instrumentów muzycznych. Utworzony na bazie przeprowadzonych ankiet szkic wskazuje na potrzebę głębszych i dokładniejszych badań, których efektem byłby systematyczny opis omawianego wycinka współczesnej leksyki polskiej.
