Bezpieczeństwo i porządek w Krakowie w latach 1850-1867

The purpose of the thesis is to show security and order in Cracow in 1850-1867. Material which was used for writing the thesis was cracovian newspaper ”Czas”, which was appearing in 1848-1939. The newspaper showed a special interest in affairs of the city and its inhabitants. The thesis is divided into four chapters. The first chapter is an introduction to the political, economic, social and cultural situation of Cracow in half of the 19th century. The second chapter is divided into two parts. The first one presents a brief outline of the judicial system including the types and of punishments. The second part is devoted to all types of crimes that took place in Cracow. The next chapter presents actions of police and military authorities in relation in Cracov inhabitants during the January Uprising, which include revisions, arrests and political processes. The last chapter is devoted to widely understood issue related with order and governance. This part of the thesis describes both different types of accidents (communications, buildings and at work) and other risks of arising from failure to rules and regulations concerning safety.

Celem pracy jest ukazanie bezpieczeństwa i porządku w Krakowie w latach 1850-1867. Materiałem źródłowym wykorzystanym w trakcie pisania pracy był krakowski dziennik „Czas”, który ukazywał się w latach 1848-1939. Dziennik wykazywał szczególne zainteresowanie sprawami miasta i jego mieszkańców. Praca została podzielona na cztery rozdziały. Pierwszy o charakterze wprowadzającym w sytuację polityczną, gospodarczą, społeczną i kulturalną Krakowa połowy XIX wieku. Rozdział drugi został podzielony na dwie części. W pierwszej z nich przedstawiono krótki zarys systemu sądowniczego z uwzględnieniem rodzaju i wysokości kar. Drugi z podrozdziałów poświęcono wszelkim rodzajom przestępstw mających miejsce w Krakowie. Kolejny rozdział przedstawia działania władz policyjnych i wojskowych w stosunku do mieszkańców Krakowa w czasie trwania powstania styczniowego, do których należy zaliczyć rewizje, aresztowania i procesy polityczne. Ostatni z rozdziałów poświęcono kwestiom związanym z szeroko rozumianym ładem i porządkiem. W tej części pracy zostały opisane zarówno różnego typu wypadki (komunikacyjne, budowalne, przy pracy) jak i inne zagrożenia wynikające z nieprzestrzegania zasad i przepisów dotyczących bezpieczeństwa.