KONFLIKT CZECZEŃSKI W POLITYCE FEDERACJI ROSYJSKIEJ U PROGU XXI WIEKU

The Master's thesis is devoted to the Chechen conflict. Its main purpose is to try to determine the impact of the conflict on the shape and direction of Russian Federation’s policy, both internally (political system, the role of force ministries, the process of political and economic reforms, selected social issues) and external (international relations with Western Europe , the United States and the Commonwealth of Independent States). There was presented a course of the Chechen conflict from the eighteenth century (background of conflict), by the first Chechen war (1994 - 1996), the second Chechen war called anti-terrorist operation (1999 - 2009) until now. The author also discusses the solution of the Chechen problem. There are presented selected variants which should have led to its end. The Author has taken the assessment of method which was chosen by the Russian Federation to solve the conflict, the „Chechenization” and has also presented the forecasts of future relations between the Russian and Chechen. It is difficult to overestimate the negative impact of Chechnya and the importance of the Chechen problem for modern Russia. This conflict has significantly contributed to abandon the path of democratization, intensification of the centralisation of power , the growth of authoritarianism, strengthening the position of the Russian army and other force ministries and limitation to freedom of speech. Chechnya and the North Caucasus could re-ignite in the future, the prognosis for the future are not very favorable. The regime of Ramzan Kadyrov does not give a guarantee of peace for a long time. The increasingly unstable situation in neighboring republics and the strengthening of the Islamist may cause infringement of fragile foundations of peace and stability. The problem itself has not been resolved. Literature related with subject matter of Master’s thesis can be divided into two main groups. The first group includes materials regarding the course of the Chechen conflict, which are relatively numerous and comprehensive. The second group includes a variety of materials that relate to the Chechen conflict in relation to its influence on the shape of the modern Russian Federation, to the current situation in the Republic and the Russian government policy towards the revolted Republic in recent years. These themes are characterized by a deficiency of monographs, available materials are primarily fragmentary. As a result of this limitation various types of online published reports, studies, publications etc. have become an important source of materials (virtual source). A great help were articles published in such newspapers as Gazeta Wyborcza or Rzeczpospolita.

Praca magisterska poświęcona jest konfliktowi czeczeńskiemu. Głównym jej celem jest próba określenia wpływu tego konfliktu na kształt i kierunek polityki Federacji Rosyjskiej, zarówno w aspekcie wewnętrznym (system polityczny, rola resortów siłowych, proces reform polityczno - gospodarczych, wybrane kwestie społeczne), jak i zewnętrznym (stosunki międzynarodowe FR z Europą Zachodnią, Stanami Zjednoczonymi oraz Wspólnotą Niepodległych Państw). Przedstawiony został przebieg konfliktu czeczeńskiego począwszy od XVIII w. (podłoże konfliktu), poprzez pierwszą wojnę czeczeńską (lata 1994 – 1996), drugą wojnę czeczeńską zwaną operacją antyterrorystyczną (lata 1999 - 2009) aż do chwili obecnej. Autorka omawia również kwestię rozwiązania problemu czeczeńskiego. Przedstawia wybrane warianty, które miały doprowadzić do jego zakończenia, podejmuje się oceny metody rozwiązania konfliktu wybranej przez Federację Rosyjską tj. polityki „czeczenizacji” oraz przedstawia prognozy przyszłych relacji rosyjsko – czeczeńskich. Trudno przecenić negatywny wpływ Czeczenii oraz znaczenie problemu czeczeńskiego dla współczesnej Rosji. Konflikt ten przyczynił się w znacznym stopniu do porzucenia drogi demokratyzacji, wzmocnienia centralizacji państwa, wzrostu autorytaryzmu, wzmocnienia pozycji armii rosyjskiej i innych resortów siłowych oraz ograniczenia wolności słowa w FR. Czeczenia jak i cały Kaukaz Północny może w przyszłości ponownie zapłonąć, rokowania na przyszłość nie są zbyt pomyślne. Reżim Ramzana Kadyrowa nie stanowi bowiem gwarancji pokoju na dłuższy czas. Coraz bardziej niestabilna sytuacja w sąsiednich republikach oraz umacnianie się islamistów może spowodować naruszenie podstaw kruchego pokoju i stabilizacji. Problem sam w sobie nie został rozwiązany. Literaturę dotyczącą tematyki pracy można podzielić na dwie główne grupy. Pierwsza grupa obejmuje materiały dotyczące przebiegu konfliktu czeczeńskiego, które są stosunkowo liczne i wyczerpujące. Druga grupa zawiera różnorodne materiały, które odnoszą się do konflikt czeczeńskiego w powiązaniu z jego wpływem na kształt współczesnej Federacji Rosyjskiej, dotyczą aktualnej sytuacji w Republice oraz polityki władz rosyjskich wobec zbuntowanej Republiki w ostatnich latach. Ten zakres tematyczny charakteryzuje się niedoborem opracowań monograficznych, dostępne źródła mają przeważnie charakter cząstkowy. W związku z tym ograniczeniem ważnym źródłem informacji stały się materiały zaczerpnięte z różnego rodzaju raportów, opracowań, materiałów publicystycznych, często publikowanych w wersji elektronicznej (źródła wirtualne). Bardzo dużą pomocą okazały się artykuły prasowe zamieszczone w takich dziennikach jak Gazeta Wyborcza czy Rzeczpospolita.