"Sonety krymskie" Adama Mickiewicza w kontekście polskiej recepcji Johanna Wolfganga Goethego

The paper about the “Crimean Sonnets” by Adam Mickiewicz in the context of the Polish reception of Johann Wolfgang Goethe reveals a fascination with Eastern European culture. It explains the concept of “orientalism” and “exoticism”. The first part are presented views on the culture of the East. Then the Polish reception of Goethe’s work and inspirations by the Adam Mickiewicz. Whats’s more the paper shows other writers such as Byron and Pushkin, who wrote oriental poems. In the second part is the interpretation of Goethe’s (“The West-Eastern Divan”) and Mickiewicz (“Crimean Sonnets”) poems. The paper reveals Oriental motifs, creative power of nature, phrase borrowed from foreign languages. Writers reject Western rationalism, progress and they directed them thoughts to the land of the Orient. The East delights wildlife, legends and myths, poets love oriental sensualism, ethereal, passion and wildness. Byron has created a character who is an obsessive individualist. The character broke all the social orders. He thinks about human existence. Pushkin wrote about the fountain in the palace in Bahkchisarai. In Goethe’s and Mickiewicz poetry appears the eastern vocabulary, customs and motives. The poets try connect the worlds of Orient and the West. They want combine opposites and integrate two worlds that are so a different. They have a features in common, but Adam Mickiewicz is an autonomous creator. “Crimean Sonnets” show his power of poetic and novelty. Moreover “Crimean Sonnets” base constitutes transcendental poetry.

Praca magisterska zatytułowana “Sonety krymskie Adama Mickiewicza w polskiej recepcji Johanna Wolfganga Goethego” wyjaśnia pojęcia „egzotyzm” i „orientalizm”, przybliża funkcjonowanie tych nurtów w XIX-wiecznej Polsce. W kolejnych częściach zaprezentowana jest polska recepcja ważniejszych dzieł Goethego: Faust, Cierpienia młodego Wertera, Herman i Dorota oraz ballady. Tradycje i związki literackie poetów zafascynowanych orientalizmem zwracają uwagę na Mickiewiczowskie inspiracje Goethem i Byronem, a nawet na orientalny trop w twórczości Puszkina. Dwa ostatnie rozdziały prezentują szczegółową interpretację Dywanu Zachodu i Wschodu Goethego oraz Sonetów krymskich Adama Mickiewicza. Scharakteryzowane zostały: budowa dzieł, ich temat i forma, różnorodność orientalnych myśli. Zwrócona została uwaga na powiązania między utworami poetów, na podobieństwo idei przewodnich. Praca ta ma za zadanie ukazać, że Dywan Goethego nie wywarł równie silnego wpływu na Sonety krymskie, jak twórczość Weimarczyka na powstanie Dziadów, jednak był inspiracją do przybrania orientalnej maski służącej do wyrażenia uczuć związanych zarówno ze Wschodem, jak z Zachodem. Największy oddźwięk w twórczości polskiego poety ma kreowana przez Goethego relacja Wschód-Zachód, której celem jest osiągnięcie optymalnego zespojenia dwóch światów. Mickiewicz jest twórcą autonomicznym, który potrzebował bodźca do stworzenia dzieła, maestrią wykraczającego poza wiek, w którym powstawało.