Translational analysis of selected textbooks for polish learners of German

The topic of this paper focuses on translational analysis of polish students’ textbooks. This work is about the importance of translation in learning a foreign language and also about texts used in German textbooks and their analysis.The first chapter introduces the concept of the term “translation”, its definition and the problems connected with it. Translation is generally defined as a recreation or reproduction of a text into another language. There are three kinds of translation due to its typology: literal, non-literal and free. Because of its reference between the native and target language, translations are divided into interliguistic, intralingual and intersemiotic. Another important aspect is the appliance of translating during the foreign language classes, what still remains in conflict. Some specialists claim, that translating should take place on classes because it can accelerate the learning process, and by comparing the two language systems, enables better control over the foreign one. Others say that it slows down the process of learning and that it leads to interferential mistakes. Second chapter is about a concept of equivalence and its kinds. According to Werner Koller, there are five kinds of equivalence: denotative, connotative, pragmatic, textual, formal and aesthetic equivalence. Otto Kade stresses four kinds of equivalence: One-to-one, one-to-several, one-to-part and one-to-none. Another issue is a matter of teaching German in Poland. In XVI century, German language was taught by the governesses and masters of language. In XVII the first language cathedrals were introduced. Nowadays German is the second – right after English – most used language in the world. Another important thing is the appliance of technical texts and concretes in teaching German. Those texts should be related to everyday life, which students are consistently confronted with.Third chapter presents an analysis of German textbooks, the text included and translational exercises. German textbooks and reviews have been divided by topic, and their texts apply to specific issues from everyday life. The reviews are often full of translational exercises, which are about translating sentences and phrases from German to Polish and the other way round. The German textbooks do not include translational exercises because the main role of its texts and exercises is perfecting of the four language skills: reading, listening, writing and speaking.

Tematem niniejszej pracy jest analiza tłumaczeniowa podręczników do nauki języka przeznaczonych dla polskich uczących się. Praca traktuje o roli tłumaczenia w nauce języka obcego a także o tekstach stosowanych w podręcznikach do nauki języka niemieckiego oraz ich analizie.W pierwszym rozdziale pracy zostało przedstawione znaczenie pojęcia „tłumaczenie” oraz problemy i próby jego zdefiniowania. Tłumaczenie jest głównie określane jako odtworzenie lub reprodukcja tekstu w drugim języku. Istnieją trzy rodzaje tłumaczeń według podziału na ich typologizację: dosłowne, niedosłowne i wolne. Ze względu na stosunek pomiędzy językiem wyjściowym i docelowym dzieli się tłumaczenia na interlingwalne, itralingwalne i intersemiotyczne. Kolejnym ważnym aspektem jest zastosowanie tłumaczenia na lekcji języka obcego, co pozostaje kwestią sporną do dziś. Niektórzy specjaliści uważają, iż tłumaczenie powinno mieć miejsce na zajęciach języka obcego, ponieważ prowadzi do szybszej nauki języka oraz porównaniu obydwu systemów językowych jak również do kontroli opanowania języka obcego. Inni są zdania, że tłumaczenie spowalnia uczenie języka obcego i prowadzi do powstania błędów interferencyjnych. Drugi rozdział pracy traktuje o pojęciu ekwiwalencji oraz jej rodzajach. Wg Wernera Kollera istnieje pięć rodzajów ekwiwalencji: denotatywna, konotatywna, tekstowo-normatywna, pragmatyczna oraz formalnie-estetyczna. Otto Kade wyróżnia cztery rodzaje ekwiwalencji: całkowitą, fakultatywną, aproksymatywną oraz zerową. Kolejną kwestią jest historia nauki języka niemieckiego w Polsce. W XVI wieku języka niemieckiego uczyli guwernanci oraz mistrzowie języka. W XVIII wieku zostały otwarte pierwsze katedry języka niemieckiego w Polsce. Dziś język niemiecki zajmuje drugie po języku angielskim miejsce na świecie. Kolejnym ważnym aspektem jest zastosowanie tekstów fachowych oraz rzeczowe w nauczaniu języka niemieckiego. Teksty te powinny dotyczyć sytuacji z życia codziennego, z którymi uczniowie są ciągle konfrontowani.Trzeci rozdział przedstawia analizę podręczników do nauki języka niemieckiego pod kątem tekstów, które w nich występują oraz ćwiczeń tłumaczeniowych. Podręczniki jak również repetytoria do nauki języka niemieckiego zostały podzielone tematycznie a teksty dotyczą konkretnych tematów z życia codziennego. W repetytoriach często mają zastosowanie ćwiczenia tłumaczeniowe, które polegają na tłumaczeniu zdań lub wyrażeń z języka niemieckiego na polski lub odwrotnie. W podręcznikach do nauki niemieckiego nie występują ćwiczenia tłumaczeniowe, ponieważ główną rolą tekstów oraz zadań jest ćwiczenie czterech sprawności językowych: czytania, słuchania, pisania oraz mówienia.

The topic of this paper focuses on translational analysis of polish students’ textbooks.