Opodatkowanie dochodów z pracy nierezydentów w Unii Europejskiej

The subject of this thesis is the issue of taxation of income from employment earned by non-residents in the context of the European Union’s regulations. The thesis describes the regulations regarding the taxation of income from employment on various levels: the state level (in Poland); the European Union level; and the international level, as well as the relationship between the abovementioned legal systems. The thesis is divided into four sections.The first section discusses the principles of European law, focusing on tax regulations. Furthermore, the section describes the legal nature of European tax law and the progress of its harmonization. The second section focuses on the regulations regarding tax residency. The section describes, who is considered a Polish tax-resident and who is considered a non-resident. Moreover the section discusses the problems connected with the interpretation of the regulations regarding the matter.The third section of the thesis describes the taxation of income from employment in Poland and the corresponding regulations of international tax law. Polish tax law does not provide for a special taxation scheme for non-residents, as a result of this, non-residents employed in Poland may be subject to general Polish regulations regarding the taxation of income from employment. The section describes the types of income that are considered income from employment, the method of calculating taxable income (including benefits which are exempt from tax) and the regulations for the collection of the tax. The third section also describes the regulations regarding the taxation of income from employment in international tax law. The analysis of these regulations focuses on the OECD Model Tax Convention on Income and on Capital, which is the basis for most double tax treaties. The section discuses the problems arising from the application of the said treaties. The forth section of the thesis describes the European Union’s principle of free movement of employees and the implications of the fact that member states are required to ensure the practical realization of this principle. The section describes what is tax discrimination and its importance in the context of taxation of income from employment. Furthermore, the section describes the evolution of case-law of the Court of Justice of the European Union regarding tax discrimination of employees which exercised their freedom of movement.

Przedmiotem niniejszej pracy jest problematyka opodatkowania dochodów z pracy nierezydentów w kontekście prawa Unii Europejskiej. W pracy przedstawiono regulacje dotyczące opodatkowania dochodów z pracy na poziomie krajowym (w Polsce), europejskim i międzynarodowym oraz zależności zachodzące pomiędzy wskazanymi porządkami prawnymi. Praca składa się z czterech rozdziałów. W rozdziale pierwszym omówiono zasady działania prawa europejskiego ze szczególnym uwzględnieniem regulacji podatkowych. Ponadto opisano szczególny charakter norm europejskiego prawa podatkowego oraz postępujący proces harmonizacji tegoż prawa. Drugi rozdział skupia się na regulacjach dotyczących pojęcia rezydencji podatkowej. W rozdziale tym wskazano, kto może zostać uznany za rezydenta a kto za nierezydenta podatkowego w Polsce oraz jakie problemy interpretacyjne pojawiają się w tym zakresie. Trzeci rozdział pracy omawia opodatkowanie dochodów z pracy w Polsce oraz regulacje międzynarodowego prawa podatkowego dotyczące opodatkowania dochodów z pracy. Przepisy polskiego prawa podatkowego nie przewidują szczególnego sposobu opodatkowania dochodów nierezydentów, w konsekwencji, nierezydenci mogą podlegać ogólnym polskim przepisom podatkowym dotyczącym opodatkowania pracy. Rozdział zawiera informacje o źródle dochodów, jakim jest stosunek pracy, wskazuj na zasady jego obliczania (z uwzględnieniem świadczeń, które są od podatku zwolnione) oraz odnosi się do zasad poboru tegoż podatku. Rozdział trzeci zawiera ponadto informacje o przepisach umów o unikaniu podwójnego opodatkowania. Analiza tych przepisów kładzie szczególny nacisk na rolę Modelowej Konwencji Dotyczącej Podatków od Dochodu i Majątku OECD, na której opiera się większość umów o unikaniu podwójnego opodatkowania oraz na problemy interpretacyjne powstające w zakresie stosowania wspominanych umów. Czwarty rozdział niniejszej pracy omawia, wynikającą z prawa europejskiego, zasadę swobody przepływu pracowników oraz konsekwencje wynikające z obowiązku zapewnienia jej realizacji przez państwa członkowskie. W rozdziale omówiono kwestie tego, czym jest dyskryminacja podatkowa, oraz wskazano na jej znaczenie w kontekście opodatkowania dochodów z pracy. Omawiany rozdział opisuje ewolucję orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w zakresie dyskryminacji podatkowej pracowników, którzy skorzystali ze wspomnianej swobody przepływu pracowników.