Poziom lęku i osobowość a doświadczanie zabiegu chirurgicznego przez osoby z nowotworami głowy i szyi

Celem badań prezentowanych w niniejszej pracy była analiza doświadczania zabiegu chirurgicznego przez pacjentów onkologicznych. Założono. iż zabieg chirurgiczny jest sytuacją stresu psychologicznego dla pacjentów, porównano sytuacyjną ocenę stresu u pacjentów onkologicznych i nieonkologicznych oraz przeanalizowano zależność konstruktu od poziomu lęku i osobowości. Badanie zostało przeprowadzone na Oddziale Klinicznym Kliniki Otolaryngologii Szpitala Uniwersyteckiego w Krakowie. Analizie poddano dane zebrane wśród 199 pacjentów chirurgicznych, z czego 32 osoby chorowały na nowotwory głowy i szyi. W badaniu wzięło udział 88 kobiet oraz 111 mężczyzn, w wieku od 18 do 82 lat. Badania odbywały się na dobę przez planowanym zabiegiem. Do badania wykorzystano ustrukturowany wywiad, Kwestionariusz Oceny Sytuacji (KOS) K. Wrześniewskiego, Inwentarz Stanu I Cechy Lęku (STAI) Spielbergera w polskiej wersji K. Wrześniewskiego oraz Inwentarz Osobowości NEO-FFI Costy i McCrae w polskiej adaptacji J. Strelaua. Przeprowadzone analizy wykazały istnienie związków doświadczania zabiegu chirurgicznego jako sytuacji stresu z poziomem lęku oraz takimi czynnikami osobowości jak: neurotyczność, ekstrawersja oraz ugodowość. Wykazano też, że rodzaj diagnozy różnicuje doświadczanie zabiegu chirurgicznego. Istotne wydają się dalsze badania dotyczące doświadczania zabiegu chirurgicznego przez pacjentów onkologicznych mające na celu pogłębienie wiedzy na temat sytuacyjnej oceny stresu.

The aim of research was analyze the experience of surgery of oncological people. Stress appraisal of surgery situation and oncological or non-oncological diagnosis was compared. Present study investigated also the connection of stress appraisal and level of anxiety and personality traits from NEO-FFI of Costa and McCrae. The research was carried out in Krakow University Hospital in Department of Otolaryngology. Results from 199 respondents were analyzed. This group was comprised of 88 females and 111 males ranging from 18 to 82 years of age. They were twenty-four hours before surgery. Measures included a self-made interview questionnaire; the Polish Questionnaire of Stress Appraisal made by Wrześniewski; State-Trait Anxiety Inventory – Polish adaptation by Wrześniewski; Polish adaptation of Costas and McCrae NEO Five Factor Inventory made by Strelau. The results supported the hypotheses regarding connection of surgery experience and type of diagnosis. Also relationship stress appraisal with the level of anxiety and neuroticism, extraversion and agreeableness was confirmed.