Wkład Tadeusza Smoleńskiego w rozwój polskiej egiptologii. Krakowskie zbiory sztuki starożytnej XIX wieku

The aim of this thesis is to present the birth and development of Polish Egyptology, with the special consideration of the period at the turn of the 19th and 20th centuries. The achievements of the Polish Egyptology were possible thanks to the work and determination of Polish scholars. In my work, I would like to focus on one person in particular: Tadeusz Samuel Smoleński - the very first Polish Egyptologist, in the full meaning of this word. The main body of this thesis is preceded with a concise introduction that serves to present the Egypt’s location, geographical conditions and history. The first chapter of my work aims at presenting the notion of Egyptology: how was it influenced by such events like the Napoleonic campaign in Egypt, the finding of the Rosetta Stone, and the deciphering of the hieroglyphs by Jean-François Champollion. I have also mentioned the ancient explorers, such as Diodorus Siculus or Herodotus, who popularised the knowledge of Egypt, hence inspiring future generation to voyage towards the banks of the Nile. Clearly, while writing about the achievements of Tadeusz Samuel Smoleński, I have to mention the former outstanding accomplishments of Polish scholars, explorers, even soldiers serving in the Napoleonic army. The second chapter covers the very subject of my thesis: life and work of Tadeusz Smoleński - the trailblazer of Polish Egyptology. His personage is interesting, although his fascinating career as a historian, archeologist, Egyptologist and publicist was abruptly brought to the end by his early death in 1909. In the last chapter I try to present the Krakow-based collections of the ancient art, founded in the 19th century thanks to the passion and determination of many generations of Poles.

Celem prezentowanej przeze mnie pracy magisterskiej będzie przedstawienie narodzin i rozwoju polskiej egiptologii, w szczególności na przełomie XIX i XX wieku. Osiągnięcia polskiej egiptologii były możliwe dzięki ogromowi pracy i determinacji polskich badaczy. Skupiłam się więc na osobie dla tej dziedziny wyjątkowej, mianowicie na Tadeuszu Smoleńskim, pierwszym polskim egiptologu w pełnym tego słowa znaczeniu.Treść właściwą poprzedziłam krótkim wprowadzeniem, które pozwala zapoznać się bliżej z położeniem i warunkami geograficznymi Egiptu, jak również z najdawniejsza historią tego kraju.W rozdziale pierwszym mojej pracy przedstawiam samo pojęcie egiptologii, wpływ na jej rozwój przez takie wydarzenia jak kampania napoleońska w Egipcie, odkrycie Kamienia z Rosetty czy odczytania hieroglificznego pisma przez Jeana-Francois Champolliona. Opisałam także starożytnych podróżników, takich jak Diodor Sycylijski czy Herodot, którzy przyczynili się do rozpowszechnienia wiedzy o Egipcie, a co za tym idzie zachęcili ówczesnych ludzi do podróżowania nad Nil.Pisząc o zasługach Tadeusza Samuela Smoleńskiego nie mogłam jednak pominąć wcześniejszych, nieprzeciętnych dokonań polskich uczonych, badaczy, podróżników czy nawet żołnierzy służących w armii napoleońskiej.Rozdział drugi tej pracy jest w całości poświęcony głównemu jej tematowi, a więc życiu i działalności pioniera polskiej egiptologii Tadeusza Smoleńskiego. Jego postać godna jest zainteresowania, mimo iż jego karierę naukową jako historyka, archeologa, egiptologa i publicysty przerywa brutalnie przedwczesna śmierć w 1909 roku. W ostatnim rozdziale pracy przedstawiam krakowskie kolekcje sztuki starożytnej powstałe w XIX wieku, które powstały dzięki pasji, a czasem i determinacji wielu pokoleń Polaków.