Equality of the sex in the XX Polish law and the XXI century

Celem pracy było przedstawienie ewolucji ustawodawstwa prawnego dotyczącego sytuacji kobiet od XX wieku. Rozważania na ten temat zapoczątkowane zostały poprzez analizę pojęcia równości z historycznego punktu widzenia. W każdym z zaprezentowanych okresów w dziejach państwa polskiego scharakteryzowano system prawny, skupiając się na aktach prawnych zawierających regulacje dotyczące pozycji kobiet w społeczeństwie. W II RP prawodawstwo, a także mentalność społeczeństwa zdominowane były poprzez ideologię wprowadzoną przez system zaborczy. Prawne gwarancje równości nie były przestrzegane. Akty prawne niższego bądź wyższego rzędu były w jawnej sprzeczności z konstytucją marcową. W PRL-u kobiety zostały wyposażone w ogrom praw, z których nie mogły skorzystać, gdyż system totalitarny dążył do całkowitej kontroli nad społeczeństwem, nie uznawał wolności jednostki. Rewolucyjne zmiany przyniósł okres III RP. W Konstytucji z 1997 roku szeroko rozbudowano katalog praw i wolności obywatelskich oraz gwarancje ich przestrzegania. Odniesiono się także do kwestii równouprawnienia płci, przyznając kobietom i mężczyznom równość wobec prawa we wszystkich dziedzinach życia. W końcowym etapie pracy opisano przystosowywanie prawa polskiego po wstąpieniu Polski do UE. Scharakteryzowano najważniejsze traktaty oraz dyrektywy, zawierające gwarancje równouprawnienia w prawie wspólnotowym.

The main purpose of the thesis was to present the evolution of legislation in regards to the women situation from the twentieth century. The onset of the considerations on this topic was initiated by analyzing the idea of equality from the historical point of view. The legal system, in each of the presented periods of the history of the Polish country, was characterized by focusing on the legal acts that contain the rules concerning the position of women in society. In the Second Republic of Poland, legislation, as well as the mentality of the society, was dominated by the ideology introduced by predatory system. Legal guarantees of equality were not obeyed. Lower or higher level acts were in conflict with the March Constitution. During the Polish People's Republic, women were given a lot of rights, from which they could not benefit on account of the efforts of the totalitarian regime to total control over society and not to respect the freedom of the individual. The revolutionary changes brought the period of the Third Republic of Poland. The catalog of civil rights, civil liberty and guarantees of observing them, were broadly expanded in the Constitution of 1997. There were also elaborated the issues of gender equality by giving women and men the same rights, acknowledged by law, in all spheres of life. In the final paragraph of the paper, there was described the adaptation of Polish law after accession to the EU. There were characterized the most crucial covenants and directives comprising of the guarantee of equality in the Community law.