Znaczenie zasobów psychospołecznych a samoocena matek dzieci z zespołem Downa.

ABSTRACT The main research problem included in the following thesis is the influence of the psycho-social resources in self-assessment in the group of mothers of children with Down Syndrome. The intention of the present study was to establish whether there are any differences in self-assessment and level of psycho-social resources of that group compared with the control group, which were mothers of children without congenital malformations. The role of psychosocial resources in this elaboration is reliable with S.E. Hobfoll commencement. While the self-esteem is consistent with theory developed by M. Rosenberg. In the present study participated 100 people – women aged 26-52 years. 50 people were the control group, while 50 people – mothers of children with Down Syndrome. The study was conducted in the formula of a questionnaire. In order to prove the accepted hypotheses, the following research tools were used: Self-Esteem Scale by M. Rosenberg, Kwestionariusz Oceny Własnego Życia – by I. Niewiadomska and Strategic Approach to Coping Scale - Situational Form (SACS) by S.E. Hobfoll. Created on statistical analysis of the collected material, it was found that there is an association between psychosocial resources and personal adaptation of studied group of women, as well as there are some differences in personal adaptation of mothers of children with Down Syndrome.

STRESZCZENIE W niniejszej pracy została podjęta próba analizy zagadnienia znaczenia zasobów psychospołecznych w kontekście samooceny dokonywanej przez matki wychowujące dzieci z zespołem Downa. Istotą przeprowadzonych badań było sprawdzenie, czy istnieją różnice w samoocenie tejże grupy kobiet w porównaniu z grupą kontrolną, którą stanowiły matki dzieci zdrowych, funkcjonujących w normie intelektualnej. Przedstawiona praca nie wyczerpuje w pełni całokształtu bogatej problematyki samooceny oraz zasobów psychospołecznych ją determinujących w perspektywie matki dziecka niepełnosprawnego, jednak stanowi ona możliwie dokładną próbę wsłuchania się w jej doświadczenia. Rozumienie zasobów psychospołecznych przyjęte w tejże pracy nawiązuje do propozycji S. E. Hobfolla. Samoocena natomiast sprowadza się do operacjonalizacji, zawartej w koncepcji M. Rosenberga. Definiuje się ją jako względnie niezmienną, uogólnioną postawę jednostki względem całokształtu postrzegania własnej osoby, emocji przejawianych w stosunku do samej siebie. W przeprowadzonych badaniach łącznie udział wzięło 100 osób; kobiety w wieku od 26 do 52 lat, z czego 50 osób stanowiło grupę kontrolną – były to matki dzieci prawidłowo rozwijających się, funkcjonujących w normie intelektualnej uczniów szkoły ogólnodostępnej, natomiast 50 osób tworzyło grupę badawczą. Znalazły się w niej kobiety wychowujące dzieci obciążone trisomią 21 chromosomu. Badania zostały przeprowadzone w całości w formie kwestionariuszowej. Celem weryfikacji przyjętych hipotez zastosowano następujące narzędzia badawcze: Skalę Samooceny SES M. Rosenberga, Kwestionariusz Oceny Własnego Życia I. Niewiadomskiej oraz Kwestionariusz: Strategiczne Podejście do Skali Radzenia Sobie (Wersja Sytuacyjna) S.E. Hobfolla. Po wykonaniu analizy zebranych danych weryfikacji poddano trzy postawione hipotezy o kierunkowej postaci. W tym celu posłużono się programem SPSS Statistics 20.0. Wnioskowanie przeprowadzono za pomocą testu t-studenta dla grup niezależnych. Na podstawie przeprowadzonej analizy statystycznej zebranego materiału badawczego stwierdzono, że istnieją istotne statystycznie różnice pomiędzy dwoma porównywanymi grupami w zakresie niektórych aspektów oceny własnego życia, samooceny oraz posiadanych zasobów.