"Jaskółka z wieży mariackiej" Konstantego Krumłowskiego. Opracowanie filologiczne i edycja.

Celem niniejszej pracy było przygotowanie edycji dramatu Konstantego Krumłowskiego wraz z opracowaniem. Jaskółka z wieży mariackiej to wodewil, którego akcja rozgrywa się w Krakowie w 1918 roku, w czasie kiedy doszło do wyzwolenia miasta spod władzy zaborczej. Dzieło krakowskiego pisarza zostało wystawione na scenie w 1937 roku, jednak nigdy nie doczekało się wydania. Tekst zachował się w Archiwum Artystycznym i Bibliotece Teatru im. Juliusza Słowackiego w Krakowie. Podstawą wydania jest maszynopis sporządzony przed wystawieniem sztuki.W części historycznoliterackiej pracy przedstawiono życie i twórczość autora opracowywanego tekstu. Opisano również sytuację społeczno-polityczną, jaka w tym czasie panowała w Krakowie. Najważniejszą i najbardziej rozbudowaną częścią pracy jest część językoznawcza. Omawia ona język oraz styl dramatu Krumłowskiego. Stylizacje jakie zastosował autor zostały zilustrowane przytoczonymi wypowiedziami bohaterów. Najważniejszą formą stylizacji jest stylizacja dialektalna. Praca opisuje krakowską gwarę miejską oraz charakteryzuje grupy bohaterów, którzy się nią posługiwali. Dzięki stylizacji zastosowanej przez autora wodewil jest obrazem języka dawnego Krakowa. Krumłowski wprowadza również do wypowiedzi kilku postaci elementy języków obcych, głównie niemieckiego oraz czeskiego. Stylizacje niemieckojęzyczna oraz czeskojęzyczna mają naśladować język, jakim mówili przebywający w Krakowie okupanci i ich rodziny. Ostatni rozdział części językoznawczej omawia socjolekt, jakim posługiwała się grupa żebraków. W oparciu o kategorie socjolektalne, takie jak ekspresywność, zawodowość oraz tajność, opisano specyficzny język tej grupy społecznej.Do pracy dołączona została edycja tekstu oraz fototypia. Część ta poprzedzona jest notą edytorską opisującą język tekstu oraz zmiany jakich w nim dokonano.

The subject of the thesis was preparation of a publication of Konstanty Krumłowski’s drama with its description. The Swallow from St. Mary’s Church Tower is a vaudeville which takes place in 1918 in Kraków, in the time when the city was released from the authority of invaders. The writer’s work was staged in 1937 but it has never been published. The text was preserved in Archives and Library of Juliusz Słowacki’s Theatre in Kraków. A typescript written before the staging of the play, is a base of this publication.Writer’s life, his creative activity as well as the social and political situation of that time in Kraków was presented in the historical-literary section of the thesis. The most important and the most extensive part of the thesis is the linguistic section. It describes the language and the style of the Krumłowski’s drama. Applied stylizations were illustrated by characters’ quoted statements. The most important form of stylization is a dialectal stylization. The thesis describes Kraków's urban slang and characterizes the people who were using it. Thanks to the author’s stylization, the vaudeville is a representation of the language used in the past Kraków. Krumłowski also applies a foreign language elements to some characters' utterances, mostly German and Czech. German and Czech language stylizations are applied to imitate language used by occupants and their families who lived in Kraków at that time. The last chapter of the linguistic part describes a sociolect used by a group of beggars. The specific jargon of this social group was described based on sociolectal categories like expressiveness, expertise and secrecy.An edition and autotype were included in the thesis. This part is preceded by editorial note describing the language of the text and changes made in it.