Jan Zahradníček is an outstanding Czech poet of the metaphysics area of poetry. He was born in Morawy, in Mastník, near Třebica in the family of many children. During his studies Jan Zahradníček debuted with volume Pokusení smrti (1930), following printed volumes: Návrat (1931), Jeřáby (1933), Žíznivé léto (1935), and Pozdravení slunci (1937). Visionary poem La Saletta (1947) was the last published poet’s work.Home and its lack – poetic homelessness. The phenomenon of the poetic homelessness is an often found theme in the literature. It is present also in the poetry of Zahradníček, especially in his earlier collections of poetries like Pokusení smrti, Jeřáby, Žíznivé léto. This is existential homelessness, still looking for some universal values.Home come-backs. In the late thirties, on the threshold of the World War the Second, in the society the fears alive and bound to it the need of tightening the community. During the war, especially in the volume Korouhve we can find the theme of the home – rural farm, which seems to the creator to be the paradise on earth.Betlem. In Zahradníček’s poetry there are often memories of the Christian Eves, especially Christmas and Eastern, celebration of which is the proof of loyalty to the beliefs and traditions of the ancesstors. Separate theme constitutes the journey to the Betlehem.Sacralisation of the theme of mother-earth. Zahradníček sees earth – home of all the people – as the place of birth (cradle), but also place of death (grave). He sacralises the theme of the earth, making of it the reflection of the face of tortured Christ (Vanocni krajinaz from volume Pod bicem milostnym or Nanebezveti from volume Dum strach)The figure of Mother. Mother accepts her son, she understands his mistakes, always forgives him. He, himself, despite his long time ago leaving the family home feels the strong bound with her, he is looking for spiritual similarity to her in the faces of the young women with alike features.The love looks for its place on the earth. During the World War the Second Zahradníček was living in Uhrinov, near the Velke Mezirici city. He made an acquaintance with a young teacher, Maria, who later on became his wife. From this period come collections of poetries: Korouhve (1940) i Pod bicem milostnym (1944). Zahradníček sees in love the force holding the world in balance and having ability of building and recreating.The Home of Hiob in the present world. Zahradníček was a father to the four children – son Jan, two doughters – Zdislava and Klara, who died in the childhood after mushrooms poisoning, and the youngest doughter – Marzena. The sentence of thirteen years in prison for the poet, sentenced after political hearing in 1951 meant separation with family.City Home, as the beginning of the end. Zahradníček, person all through rustical, managed to leave his mother country areas in search of education and work. Apocaliptical vision of the city homes bearing the world without God appeares not only in the poem of „La Saletta”, but also in Znamení moci.Home – Fear. Prison and the alegory of the system. During the nine-yers staying (1951 – 1960) in prison Zahradníček creates in the underground, these poetries would be published after his death in two volumes: „Čtyři léta” and „Dům Strach”. Prison associates with grave and the whole prisoner situation, the methods of hearing and lock up in complete isolation – with the tortures and the death of the Christ.Home as a prisoner’s compass. What does the prisoned man miss? In the works created in prison and collected in two volumes – „Dům Strach” and „Čtyři léta” the often theme is the longing to home. In many works he remembers family, children, consolates his wife in mourning after loss of doughters.The symbols of the architectural elements of house. Often in Zahradníček’s poetry we can find metaphors of the architectural elements of house. These are: a roof, the walls, a window, the doors, a floor.
Jan Zahradníček jest wybitnym czeskim poetą kręgu metafizycznego. Pokoleniowo należy do generacji twórców urodzonych w latach 1895 – 1910 Urodził się na Morawach, w Mastníku koło Třebicy w wielodzietnej rodzinie miejscowego karczmarza W okresie studiów zadebiutował tomikiem Pokusení smrti (1930), nastepne wydane tomy: Návrat (1931), Jeřáby (1933), Žíznivé léto (1935), i Pozdravení slunci (1937).Wizyjny poemat La Saletta (1947) był ostatnim wydanym przez poete utworem.Dom i jego brak-poetycka bezdomnosc. Zjawisko poetyckiej bezdomności to motyw często spotykany w literaturze. Jest on obecny i w poezji Zahradníčka,szczególnie we wcześniejszych zbiorach jego wierszy ,jak Pokusení smrti, Jeřáby, Žíznivé léto,.Jest to bezdomnosc egzystencjalna, poszukująca jednak wartości.Powroty do domu. W drugiej polowie lat trzydziestych, u progu drugiej wojny swiatowej, ,w społeczeństwie ozywaja obawy i związana z tym potrzeba zacieśnienia wspólnoty.W okresie wojny, zwłaszcza w tomie”Korouhve”,obecny jest motyw domu-wiejskiego gospodarstwa, które wydaje się tworcy rajem na ziemiBetlem. W poezji Zahradníčka czeste sa odwołania do swiat chrześcijańskich, szczególnie Bozego Narodzenia i Wielkanocy, których obchodzenie jest dowodem wierności wobec wiary i obyczaju przodkow Osobny motyw stanowi wedrowka do Betlejem.Sakralizacja motywu matki-ziemi. Zahradnicek postrzega ziemie-dom wszystkich ludzi-jako miejsce urodzenia(kolebka),ale i śmierci (grob).Sakralizuje motyw ziemi,czyniąc z niej odbicie twarzy umeczonego Chrystusa („Vanocni krajina”z t.Pod bicem milostnym czy Nanebezveti z t.Dum strach.Postać Matki. Matka akceptuje syna, rozumie jego błędy, zawsze mu wybacza. On zaś chociaż dawno opuścił dom rodzinny czuje z nią silna więź, szuka w sobie duchowego podobieństwa do niej a w twarzach młodych kobiet podobnych rysówMiłość szuka swojego miejsca na ziemi. W czasie drugiej wojny swiatowej Zahradnicek zamieszkał w Uhrinovie w pobliżu miasta Velke Mezirici tam poznał młodsza od siebie poczatkująca nauczycielkę Marię która została później jego żoną. Z tego okresu pochodzą zbiory wierszy: Korouhve (1940) i Pod bicem milostnym (1944). Zahradnicek widzi w milosci siłę trzymającą swiat w równowadze i posiadajaca zdolność budowania i odtwarzania z ruinDom Hioba we współczesnym świecie. Zahradníček był ojcem czworga dzieci – syna Jana, dwóch córek – Zdislavy i Klary, które zmarły w dzieciństwie po zatruciu grzybami, i najmłodszej córki Marzeny.Wyrok trzynastu lat więzienia dla poety, skazanego w procesie politycznym w 1951r. oznaczał rozłąkę z rodziną Współczesny Hiob uznaje morawską wieś za swoją „domowa ojczyznę”, trwającą w wierze, znajdującą się bliżej Boga. Dom miejski, czyli początek końca. Zahradníček, człowiek na wskroś rustykalny, umiał opuścić rodzinne strony w poszukiwaniu wykształcenia i pracy Apokaliptyczna wizja miejskich domów, cierpiących w świecie bez Boga pojawia się nie tylko w poemacie „La Saletta”, ale też w innym utworze, zatytułowanym „Znamení moci”Dom – Strach. Więzienie i alegoria systemu. W czasie dziewięcioletniego pobytu (1951 – 1960) w więzieniu Zahradníček tworzy potajemnie, wiersze te wydane zostają już po jego śmierci w dwóch zbiorach: „Čtyři léta” i „Dům Strach”. Więzienie kojarzy się z grobem, a cała sytuacja więźnia, metody przesłuchania i zamknięcie w kompletnej izolacji – z męką i śmiercią Chrystusa. Dom busolą uwięzionego. Za czym tęskni zniewolony człowiek?. W wierszach tworzonych w więzieniu, a zawartych w dwóch tomach – „Dům Strach” i „Čtyři léta” częstym motywem jest tęsknota za domem. W wielu utworach wspomina rodzinę, dzieci, pociesza żonę w żałobie po stracie córek, obiecuje, że znów będą razemSymbolika elementów architektonicznych domu.. Częste są w poezji Zahradníčka metafory odnoszące się do elementów architektonicznych domu. Są to: dach, ściany, okno, drzwi, podłoga. Gdy śpią ludzie, meble żyją własnym życiem, rozmawiając całe noce.
