,,Przyrodnicze i społeczno-ekonomiczne uwarunkowania rozwoju gminy Biały Dunajec.

This paper presents environmental and socioeconomic conditioning of the development of the Biały Dunajec district. The area subjected to the research is characterized by its adverse environmental conditions to the development of agriculture. The traditional role of agricultural villages is disappearing also owing to the fact that its arable farming is unprofitable and difficult to sell. However, it is tourism that is becoming more significant in this region. The tradition of tourism in Skalne Podhale is very old. The Biały Dunajec district is well known for a number of bording houses, holiday farms and other tourism and recreation centers that have been built for ages. Thanks to a good land plan of tourist attractions, Biały Dunajec creates workplaces for local residents and develops other business entities. Despite the fact that many inhabitants of the village have emigrated abroad, Biały Dunajec has a rising birth rate and positive demographic statistics. The high birth rate has led to the fragmentation of farmlands and diminishment of farms. The economic development of the district is difficult because its arable lands create a shape of a chessboard and are located on steep slopes of the Spisko-Gubałowski Highland. Moreover, local residents are emotionally attached to their land and they bloc modernization of the Zakopianka Road, which also limits economic development of Biały Dunajec. Changes in the Biały Dunajec district are rapid and lead to multifunctional development of the village. Additional reasons for its development are enterprise, resourcefulness, a great flexibility of the residents, as well as extended infrastructure. Local residents are looking for other than agricultural sources of income. People establish businesses and companies in different branches such as tourism, construction, trade and services. Owing to them the Biały Dunajec district has positive prospects of development in the future.

Praca porusza przyrodnicze i społeczno-gospodarcze uwarunkowania rozwoju podhalańskiej wsi na przykładzie gminy Biały Dunajec. Badany obszar odznacza się niekorzystnymi warunkami środowiska przyrodniczego dla rolnictwa. Ta tradycyjna funkcja omawianych wsi zanika. Przyczynia się do tego również spadająca opłacalność produkcji rolnej i problemy ze zbytem płodów rolnych.Coraz większego znaczenia nabiera pozarolnicza działalność gospodarcza, głównie turystyka. Ma ona na Skalnym Podhalu kilkudziesięcioletnie tradycje. W gminie Biały Dunajec powstało i nadal powstaje wiele pensjonatów, gospodarstw agroturystycznych i innych obiektów turystyczno-rekreacyjnych. Dobre zagospodarowanie turystyczne omawianej gminy stwarza kolejne miejsca pracy dla lokalnej społeczności i jest motorem rozwoju kolejnych podmiotów gospodarczych.Mimo dużej emigracji zagranicznej gmina cechuje się dodatnim przyrostem naturalnym i korzystną strukturę demograficzną. Wysoki przyrost naturalny doprowadził do dużego rozdrobnienia gospodarstw i rozkawałkowania ziemi. Szachownica gruntów na stromych stokach Pogórza Spisko-Gubałowskiego utrudnia rozwój gospodarczy gminy. Wzmaga go duże przywiązanie do ziemi, co uwidacznia się szczególnie przy planach rozbudowy zakopianki. Dokonujące się w gminie Biały Dunajec przemiany przebiegają szybko i prowadzą do wielofunkcyjnego rozwoju jej wsi. Rzutuje na to przedsiębiorczość, zaradność i duża elastyczność zawodowa górali. Ułatwia go też dobrze rozbudowana infrastruktura.W poszukiwaniu pozarolniczych źródeł dochodu przez miejscową ludność wzrasta liczba podmiotów gospodarczych. Są to różnego rodzaju firmy branży turystycznej, budowlanej, handlowej i innej usługowej. Wszystko to sprawia, że gmina Biały Dunajec ma obiecującą perspektywę rozwoju na przyszłość.