Diversification of temperature gradients in vertical profile: Kaspowy Wierch - Zakopane in respect to types of atmospheric circulation

The aim of this MA thesis was to present correlations between the values of temperature gradient and types of atmospheric circulation formulated by professor Tadeusz Niedźwiedź. In this paper the author has analyzed the period of 15 years – from 1991 till 2005. The data was taken from two meteorological stations run by the Institute of Meteorology and Water Resource Management. The first station is in Równia Krupowa in Zakopane and the second on the Kasprowy Wierch. As a result of this analysis the author has discovered following correlations:1.Seasons greatly affect the values of temperature gradient.2.The lowest values of gradient are observed in May and April.3.The highest values of gradient are observed in the winter months – in December and January.4.There is a strong correlation between the occurrence of a given value of gradient and a type of atmospheric circulation.5.The SWa type of atmospheric circulation raises a possibility for the occurrence of temperature inversion in the winter.6.Inversion occurs in principle only in the winter months.7.Frosty winters foster occurrences of inversion.In author’s opinion this thesis can be helpful in understanding the interesting phenomena of temperature inversion taking place in the Tatra Mountains, because it directly affects tourism in the mountains.

Praca magisterska ma na celu wykazanie zależności pomiędzy wartościami gradientu temperatury a typem cyrkulacji atmosferycznej opracowanym przez prof. Tadeusza Niedźwiedzia. Analizowany był okres piętnastu lat, od 1991 do 2005 roku. Dane pochodziły z dwóch stacji pomiarowych Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej na Równi Krupowej w Zakopanem i z Kasprowego Wierchu.Wskutek dokonanej analizy zaobserwowano następujące zależności:1.Pory roku silnie wpływają na wartości gradientu termicznego. 2.Najniższe wartości gradient wykazuje w maju i kwietniu. 3.Najwyższe wartości gradient wykazuje w miesiącach zimowych, tj. w grudniu i styczniu.4.Zachodzi silna zależność pomiędzy występowaniem określonej wartości gradientu a typem cyrkulacji atmosferycznej.5.Typ cyrkulacji atmosferycznej SWa stwarza możliwość wystąpienia inwersji temperatury w zimie.6.Inwersje temperatury występują praktycznie tylko w miesiącach zimowych.7.Mroźne zimy sprzyjają wystąpieniu inwersji temperatury.Zdaniem autora praca ta może pomóc w zrozumieniu ciekawego zjawiska inwersji temperatury w Tatrach, które w sposób bezpośredni oddziałuje na turystykę górską.