Discretionary power in the creation of law by public authorities

Tematyka władzy dyskrecjonalnej w tworzeniu prawa przez organy administracji publicznej jest zagadnieniem niezauważanym dotychczas w literaturze prawa administracyjnego. Istniejące opracowania, odnoszące się do uprawnień dyskrecjonalnych organów administracji publicznej, poruszają najczęściej jedynie kwestię tak zwanego uznania administracyjnego. Z kolei opracowania dotyczące współtworzenia prawa administracyjnego przez samą administrację publiczną pomijają w zupełności kwestie związane z luzem decyzyjnym. Tymczasem uprawnienia dyskrecjonalne w zakresie tworzenia prawa mają istotne znaczenie z tego powodu, iż wywierają bezpośredni wpływ na wydawanie i kształt powszechnie obowiązujących regulacji prawnych, takich jak rozporządzenia lub akty prawa miejscowego.We wstępnej części pracy scharakteryzowana została władza dyskrecjonalna w ogólności. Uprawnienia dyskrecjonalne nie stanowią bowiem jednolitej kategorii. Wręcz przeciwnie, omawiać je można na trzech płaszczyznach działalności aparatu administracyjnego, to jest na płaszczyźnie tworzenia prawa, na płaszczyźnie prawa ustrojowego oraz na płaszczyźnie postępowania administracyjnego.W zasadniczej części pracy skupiono się na szczegółowym omówieniu władzy dyskrecjonalnej w tworzeniu prawa. Składają się na nią trzy formy uprawnień dyskrecjonalnych, a mianowicie uznanie prawotwórcze, władza dyskrecjonalna w terminie do wydania aktu prawnego, a także władza dyskrecjonalna w ukształtowaniu treści aktu prawnego.Uznaniem prawotwórczym nazwana została możliwość dokonania przez organ administracji publicznej oceny celowości i potrzeby wydania nowej regulacji prawnej. Norma upoważniająca (norma kompetencyjna) upoważnia bowiem organ do sformułowania sądów i ocen wartościujących, na podstawie których zdecyduje on ostatecznie o potrzebie wydania nowego aktu prawnego lub zaniechaniu podjęcia czynności prawotwórczych. Z uznaniem prawotwórczym ściśle powiązana jest druga forma luzu decyzyjnego w zakresie tworzenia prawa, a mianowicie władza dyskrecjonalna w terminie do wydania aktu prawnego. W każdym bowiem przypadku, w którym organ administracji publicznej może oceniać celowość wydania nowej regulacji prawnej, może również określać kiedy, to znaczy jak szybko, dany akt prawny zostanie wydany.Ostatnią omawianą formą luzu decyzyjnego jest władza dyskrecjonalna w ukształtowaniu treści aktu prawnego. Umożliwia ona organowi administracji publicznej dowolne ukształtowanie merytorycznej zawartości nowej regulacji prawnej. Dowolność ta napotyka jednak szereg ograniczeń. Między innymi, upoważniony organ związany jest samą normą kompetencyjną (zakres spraw przekazanych i wytyczne co do treści), często obowiązany jest także współdziałać z innymi organami (opiniowanie, uzgadnianie, zatwierdzanie).

The issue of discretionary power in the creation of law by public authorities remains unnoticed by the jurisprudence. Existing studies referring to the discretion of the public administration most often bring up only an issue of the so-called administrative recognition. Other studies omit discretion in making administrative law. Meanwhile, the discretionary power of lawmaking is essential for the reason, that have a direct influence on the legal regulations, such as implementing regulations or local statutes.In the introductory part of the master’s thesis a discretionary power has been characterized in general. Discretion does not constitute a homogeneous category. On the contrary, it can be discussed in three areas of activity of the administration, such as: (1) the creation of administrative law, (2) the internal organization of the public administration, and (3) the administrative proceedings.The essential part of the thesis focuses on a detailed discussion of discretion in making laws. It consists of three forms of discretion: (1) the recognition of lawmaking, (2) the discretionary power for issuing the legal act, and (3) the discretionary power to shape the content of the legal act.The recognition of lawmaking is to evaluate the purposefulness and the need to issue a new regulation. Authorizing norm (competence norm) authorizes a public administration to formulate value judgements. Based on the value judgements an administrative authority will decide the need of issuing the new legal regulation.What else, the recognition of lawmaking is connected with the discretionary power in time for issuing the legal act. When a public authority may assess the need to issue legal regulations, it can also determine when, as namely as quickly, the given legal act will be issued.Finaly, the master’s thesis cencerns the discretionary power to shape the content of the legal act. It enables public authority any form the substance of the new legal regulation. However this freedom is coming across the number of restrictions.