Odpowiedzialność w doświadczeniu osiemnastolatków

The aim of this study was to examine how the experience what are the meanings that eighteen-year-olds give to 'responsibility'. In the first chapter, I introduced the theoretical issues related to the analysis of responsibility in terms of philosophy and pedagogy. I presented the views of R. Ingarden, J. Filek. I referred to B. Suchodolski, J. Górniewicz, K. Tomashevsky, M. Michalik.In the second chapter I presented in detail the methodology of the study.I discussed the essence of the phenomenological approach to educational research. I concentrated on the eidetic reduction and the phenomenological description. I referred to the scientific achievements of K. Ablewicz, T. Szkudlarek and A. Meczkowska. I reffered also to E. Husserls phenomenology. Chapter three describes organized and categorized results.I introduced eighteen-year-olds expression in specific areas, for example: What it is responsibility? What it is not the responsibility?, Who is responsible? For what can we be responsible?In the last chapter I presented proposals divided into two categories: in the methodology and in the research issues. I emphasized the importance that respondents attach to the responsibility and the need to use this knowledge in practice teaching. I paid attention to the responsibility in parenthood and in relationship between two people. I noticed the danger of grading responsibilities.The responsibility in the eyes of the respondents can be summarized as follows: Responsibility is understanding, knowledge,value, quality, maintenance, function, or guarantor, the obligation of normality.It is the experience acquired in the way of life, especialy in the way of education. It occurs in the presence of other phenomena, including self-reliance, dependability, diligence. It appears in almost every situation in life.

Celem pracy było zbadanie w jaki sposób w doświadczeniu osiemnastolatków przejawia się odpowiedzialność. W rozdziale pierwszym zaprezentowałam zagadnienia teoretyczne związane z analizą odpowiedzialności w ujęciu filozoficznym i pedagogicznym. Przedstawiłam poglądy R. Ingardena, J. Filka. Odwoływałam się do rozważań B. Suchodolskiego, J. Górniewicza, K. Tomashevsky'ego, M. Michalika. W rozdziale drugim szczegółowo przedstawiłam metodologię badań. Omówiłam istotę podejścia fenomenograficznego w badaniach pedagogicznych. Skoncentrowałam się na redukcji ejdetycznej i procesie tworzenia opisu fenomenologicznego. Charakteryzując metodologię nawiązałam do dorobku naukowego K. Ablewicz, T. Szkudlarka i A. Męczkowskiej. Zastosowanym przeze mnie narzędziem badawczym był nieskategoryzowany wywiad oparty na założeniach fenomenologii E. Husserla. Rozdział trzeci opisuje uporządkowane i skategoryzowane wyniki badań. Przedstawiłam wypowiedzi osiemnastolatków w poszczególnych obszarach: Czym jest i czym nie jest odpowiedzialność?, Za co odpowiadamy?, W jakich sytuacjach występuje odpowiedzialność?, Kto może odpowiadać?, Jaka jest odpowiedzialność?Przedstawiłam również sądy badanych na temat ich własnej odpowiedzialności. W ostatnim rozdziale zaprezentowałam wnioski podzielone na dwie kategorie: w obszarze metodologii i w obszarze problematyki badawczej. Podkreśliłam wagę, jaką badani przywiązują do odpowiedzialności i konieczność wykorzystania tej wiedzy w praktyce pedagogicznej. Zwróciłam uwagę na związek odpowiedzialności z rodzicielstwem i związkiem dwojga osób. Zauważyłam niebezpieczeństwa płynące ze stopniowania odpowiedzialności i możliwości zwalniania niektórych osób z odpowiedzialności. Odpowiedzialność w oczach badanych można przedstawić następująco: Odpowiedzialność to rozumienie, umiejętność, wartość, cecha, zachowanie, funkcja, wypełnianie obowiązku lub gwarant normalności. Jest nabywana w doświadczeniu całego życia, w szczególności na drodze wychowania. Występuje w obecności innych zjawisk, między innymi samodzielności, słowności, pracowitości. Pojawia się w niemal każdej sytuacji życiowej. W obrębie odpowiedzialności można wyróżnić wiele jej rodzajów i stopni. Do bycia odpowiedzialnym zobowiązany jest każdy człowiek, który ma dyspozycję do zachowywania się w sposób odpowiedzialny.