Human rights are concept which is already known from antiquity. It evolved for centuries, encountering various problems of definition. Even today it is difficult to determine the homonymous definition, especially because human rights are still evolving. There are three generations of human rights: first deals essentially with liberty and participation in political life, second is related to equality and began to be recognized by governments after World War II, and third are those rights that go beyond the mere civil and social and other pieces of generally aspirational "soft law". Among the human rights protection systems can be distinguished: the international system, the regional system, the national system, the non-governmental system and specialized systems. The international system includes, for example, the United Nations and the International Criminal Court. The African, American, Arabic and European are regional systems. Moreover, there is also some information about system in Asia, but it is still very underdeveloped. The national systems are individual for every country, according to some universal standards. Polish traditions are dated in 1264, when Bolesław Pobożny granted religious and moral guarantees for Jews. In the Republic of Serbia, after turbulent political changes, was proclaimed a new Constitution in 2006, where the interest of the individual is on first place. The French Republic is considered to be one of the main proponents of the spread of freedom and the rights of individuals, mainly because proclamation, in 1789, of the Declaration of the Rights of Man and of the Citizen. Non - governmental system is called NGO, which, beyond the internal law and the international institutions law, indicates as the most important. The specialist system, includes such organizations as International Red Cross and the International Labour Organisation. Among regional systems the European one is considered as the most developed and expanded. It consists a number of institutions and documents such as the Council of Europe with the Commissioner of the Council of Europe, the European Convention for the Protection of Human Rights and Fundamental Freedoms, the European Social Charter and the Revised European Social Charter, the Convention on the Prevention of Torture and Inhuman or Degrading Treatment or Punishment, The Framework Convention for the Protection of National Minorities, the Charter of Fundamental Rights and the activities of the Conference on Security and Cooperation in Europe and the Organization for Security and Cooperation in Europe. The fundamental values protected by the aforementioned institutions are protection of national and ethnic minorities, the rights of the children, the prohibition of slavery and human trafficking and fight against terrorism. Unfortunately, despite the numerous regulations and measures we can still easily find numerous examples of human rights violations whole over the world. The reasons can be both not fully efficient security system and fast-paced change or globalization processes. Still, there are new threats, such as cyber-terrorism, therefore, it is necessary to continuously adapt existing procedures to new challenges.
Prawa człowieka są koncepcją znaną już od Starożytności. Przez wieki owo pojęcie ewoluowało napotykając różne problemy definicyjne. Stąd też do dziś ciężko jest ustalić jednobrzmiącą definicję, szczególnie, że idea ta wciąż ewoluuje. Wyróżniamy trzy generacje praw człowieka: dotyczącą praw osobistych i politycznych, dotyczącą praw gospodarczych, socjalnych i kulturalnych oraz skupiającą się na prawach solidarnościowych. Wśród systemów ochrony praw człowieka wyróżniamy: system międzynarodowy, system regionalny, system wewnątrzkrajowy, system pozarządowy oraz systemy wyspecjalizowane. Do systemu międzynarodowego zaliczyć można między innymi Organizację Narodów Zjednoczonych oraz Międzynarodowy Trybunał Karny. System afrykański, interamerykański, arabski i europejski stanowią regionalne systemy ochrony praw człowieka. Coraz częściej pojawiają się też informacje na temat systemu azjatyckiego, jednak jest on wciąż bardzo słabo rozwinięty. Wewnątrzkrajowe systemy państwa stanowią indywidualnie, zgodnie z pewnymi uniwersalnymi standardami. Tradycje polskie sięgają już 1264 roku, kiedy to Bolesław Pobożny nadał Żydom gwarancje dotyczące swobód obyczajowych i religijnych. W Republice Serbii, po burzliwych zmianach ustrojowych, wraz z nową Konstytucją z 2006 roku, wysunięto na pierwszy plan interes jednostki. Z kolei Republika Francji uznawana jest za jednego z głównych propagatorów szerzenia wolności i praw jednostek, głównie ze względu na proklamowaną w 1789 roku Deklarację Praw Człowieka i Obywatela. Pozarządowy system to tzw. NGOsy, które obok prawa wewnętrznego i prawa instytucji międzynarodowych wskazuje się za najważniejsze. Do wyspecjalizowanego systemu z kolei zaliczyć można między innymi System Międzynarodowego Czerwonego Krzyża oraz Międzynarodową Organizację Pracy. Wśród wymienionych systemów regionalnych system Europejski przyjmuje się jako najbardziej rozwinięty i rozbudowany. Składa się na niego szereg instytucji oraz dokumentów takich jak: Rada Europy wraz z Komisarzem Rady Europy, Europejska Konwencja o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności, Europejska Karta Socjalna i Zrewidowana Europejska Karta Socjalna, Konwencja o Zapobieganiu Torturom oraz Nieludzkiemu lub Poniżającemu Traktowaniu albo Karaniu, Konwencja Ramowa o Ochronie Mniejszości Narodowych, Karta Praw Podstawowych oraz działalność Konferencji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie a następnie Organizacja Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie. Do podstawowych wartości chronionych przez wyżej wymienione instytucje zaliczyć należy między innymi ochronę mniejszości narodowych i etnicznych, prawa dziecka, zakaz niewolnictwa i handlu ludźmi oraz walkę z terroryzmem. Niestety mimo licznych regulacji i podejmowanych działań wciąż napotykamy liczne przykłady łamania praw człowieka na świecie. Przyczyn można szukać zarówno w nie do końca jeszcze sprawnym systemie ochrony jak i szybkim tempie zmian oraz procesom globalizacji. Wciąż pojawiają się nowe zagrożenia, takie jak na przykład cyberterroryzm, w związku z tym konieczne jest ciągłe dostosowywanie istniejących procedur do nowych wyzwań.
