The relation between work - family (enrichment) and life satisfaction of steelworkers working shifts and shiftworkers working only the day shift.

Celem prezentowanej pracy było zbadanie czy istnieją różnice pomiędzy osobami pracującymi wyłącznie na zmianie dziennej oraz osobami pracującymi na trzy zmiany, w tym na zmianie nocnej, wszystko w kontekście relacji praca - rodzina (wzbogacanie) oraz czerpania satysfakcji z życia. Badania zostały przeprowadzane przy wykorzystaniu Skali Wzajemnego Wzbogacania Pracy i Rodziny (ang. Work – Family Enrichment Scale) z 2005 roku, autorstwa Carlson, Kacmar, Wayne i Grzywacza, oraz Skali Satysfakcji z Życia (ang. Satisfaction With Life Scale) autorstwa Dienera, Emmonsa, Larsona i Griffin (1985). Przebadano 30 hutników pracujących na trzy zmiany oraz taką samą liczbę hutników pracujących tylko na zmianie dziennej. Wszyscy byli żonaci oraz posiadali co najmniej jedno dziecko. Osoby badane wypełniały również metryczkę, w której znajdowały się pytania z zakresu danych demograficznych oraz pytania dotyczące charakteru pracy.Do porównania wyników badań posłużono się testem t-Studenta oraz nieparametrycznym testem Manna-Whitneya z pakietu Statistica.Żadna z założonych hipotez nie została potwierdzona. Osoby pracujące tylko w porze dziennej oraz osoby pracujące w systemie trzyzmianowym nie różniły się w zakresie relacji praca – rodzina (wzbogacanie). Badania pokazały również, że satysfakcja z życia u osób pracujących na jedną zmianę nie była wyższa niż u osób pracujących na trzy zmiany. Dodatkowo w przypadku zmiennej wzbogacanie pracy przez rodzinę, w wymiarze efektywność działania, uzyskano wynik odwrotny do zakładanego. Uzyskane wyniki nie są zgodne z wynikami wielu badań dotyczących negatywnego wpływu pracy zmianowej na życie rodzinne i społeczne.

The main aim of the thesis was to investigate differences between people working only during a day and shift workers, night shift included. Special focus was set on relations between family and work (enrichment), and the life satisfaction level.The questionnaire methods used in the research were: Work - Family Enrichment Scale by Carlson, Kacmar, Wayne and Grzywacz, as well as The Satisfaction With Life Scale by Diener, Emmons, Larson and Griffin.Thirty steelworkers who work during a day and the same number of night shift workers were chosen to participate in the research group. As the research was oriented mostly on relations between family and work, all partakers was married and had at least one child. They also had to answer several questions concerning their work, along with some demographic information.None of the assumed hypothesis was supported by the research findings, therefore it was not proved that working during a day enriches the relation work - family more often than shift work. The research showed also that the life satisfaction level of the examined was not higher among day workers than in the shift workers group. What is more, the research showed that in the group of shift workers the efficiency caused by enrichment from the family to work was even higher that in the day shift group. The research results did not confirm the previous studies on negative impact of shift work on family - work relation and life satisfaction level, though it seemed to confirm recent studies which provide evidence that shift work can bring many benefits.