Formy i osady korytowe w zlewni Zawoi (Beskid Niski)

The aim of this work was to carry out mapping in geomorphologic creek riverbed Zawoja in order to complete education. Geomorphologic mapping carried out allowed to determine the accuracy of the spatial differentiation of forms and riverbed deposits in the longitudinal profile pipe trough Zawoja and circumstances affecting the further development. Presented to the characteristics of the forms riverbed takes into account the forms of erosion and lateral cutters, as well as forms and accumulation tends to the qualitative and quantitative characterization. The first step to identify determinants of training trough was the analysis of the structure of the substrate (geological construction). Research analysis of the structural characteristics of the included riverbed rubbles and sediment texture, composition mechanical and composition of sediment and hand riverbed rubbles. Trough Creek Zawoja is changed by processes of erosion and accumulation during spate. Torrent match the structure of the riverbed system to changing natural conditions, changes and anthropogenic land use. It should be noted that the conditions of the natural catchment area are having a significant factor in Zawoja: process trough in the plan, the processes of erosion and accumulation. A significant impact on the structure of land use changes have Zawoja trough that began after World War II, because it led to a decrease in population density, which resulted in the disappearance of the agricultural activity, increasing forest cover, reducing flushing. This resulted in a reduction of deliveries to rubbles trough the pipe and increase erosion cutters.

Zamierzeniem niniejszej pracy, było przeprowadzenie kartowania geomorfologicznego w korycie potoku Zawoja w celu poznania kompletnego wykształcenia koryta. Przeprowadzone kartowanie geomorfologiczne pozwoliło na określenie prawidłowości przestrzennego zróżnicowania form i osadów korytowych w profilu podłużnym koryta potoku Zawoja oraz uwarunkowań mających wpływ na dalszy jego rozwój. Przedstawiona poniżej charakterystyka form korytowych uwzględnia formy erozji wgłębnej oraz bocznej, a także formy akumulacyjne oraz zmierza do jakościowej i ilościowej ich charakterystyki. Pierwszy etap do rozpoznania uwarunkowań wykształcenia koryta stanowiła analiza struktury podłoża (budowy geologicznej). Badania rumowiska korytowego obejmowały analizę cech strukturalnych i teksturalnych, składu mechanicznego i petrograficznego oraz ułożenia rumowiska korytowego. Koryto potoku Zawoja jest przeobrażane przez procesy erozji i akumulacji podczas wezbrań. Potok dopasowuję strukturę systemu korytowego do zmieniających się warunków przyrodniczych, zmian antropogenicznych oraz użytkowania terenu. Konieczna jest również ochrona seminaturalnych odcinków koryta jeszcze niezdewastowanych przez nadmierną ingerencję człowieka. Warto również podkreślić, że warunki przyrodnicze w zlewni Zawoi są istotnym czynnikiem wywierającym wpływ na: przebieg koryta w planie, procesy erozji i akumulacji. Człowiek również przyczynia się do kształtowania struktury koryta. Istotny wpływ na strukturę koryta Zawoi miały zmiany użytkowania ziemi, które zaczęły się po II wojnie światowej, ponieważ doprowadziły do spadku gęstości zaludnienia, co spowodowało zanik aktywności rolniczej, zwiększenie lesistości stoków, ograniczenie spłukiwania. Spowodowało to ograniczenie dostawy rumowiska do koryta potoku i wzrostu erozji wgłębnej.