Young Poland Pictures of Women in the Chosen Social Dramas of Gabriela Zapolska, Tadeusz Rittner and Włodzimierz Perzyński.

Niniejsza praca magisterska przedstawia wizerunek sześciu postaci kobiecych z wybranych, wpisujących się w paradygmat naturalistyczny, dramatów obyczajowych Gabrieli Zapolskiej, Tadeusza Rittnera i Włodzimierza Perzyńskiego. Kompozycja tego opracowania została oparta na charakterystyce porównawczej bohaterek, które w każdym rozdziale analitycznym są tak zestawione ze sobą, by posiadając zbliżony status rodzinny i/lub społeczny miały wobec niego odrębny stosunek. Bez wątpienia w dramaturgii okresu Młodej Polski zostały uchwycone dokonujące się na przełomie XIX i XX stulecia zmiany światopoglądowe dotyczące roli i pozycji kobiety w rodzinie i w społeczeństwie. Obok kobiet słabych i uległych, padających ofiarą ówczesnych stosunków społecznych (Panna Maliczewska, W małym domku) mamy w niej także przedstawione nowoczesne typy kobiece: modernistyczną femme fatale (Aszantka), emancypantkę (Tresowane dusze), a także buntowniczki odrzucające podświadomie (Żabusia) lub jawnie (Lekkomyślna siostra) obowiązujące reguły obyczajowe. Każda z zaprezentowanych figur kobiecych pełniła ważną funkcję sceniczną, ponieważ obnażała dwulicową etykę mieszczańską oraz ukazywała konsekwencje działania ówczesnych opresyjnych mechanizmów patriarchalnej kultury.

The herein master's thesis presents the pictures of six female characters from the chosen social dramas of Gabriela Zapolska, Tadeusz Rittner and Włodzimierz Perzyński that conform to the naturalistic paradigm. The composition of the work is based on comparative characteristics of heroines who are juxtaposed in every analitical chapter in such a way that having a comparable family and/ or social status they have different attitude towards it. Without a doubt worldview changes that took place at the turn of the 20th century and concerned the role and position of woman in the family and society were captured in Young Poland dramaturgy.Next to weak and submissive women who were victims of contemporary social relations (Panna Maliczewska, W małym domku) there are presented modern female types: modernistic famme fatale (Aszantka), emancipationist (Tresowane dusze) and rebelists who reject imposed social rules unconsciously (Żabusia) or overtly (Lekkomyślna siostra). Every one of presented female figures fulfiled important scenic function because she bared duplicitous bourgeois ethics and showed the consequences of contemorary oppressive mechanisms of patriarchal culture.