Defences against a civil action

Defending a claim in a civil litigation is one of the key issues in civil procedure and the practice of law. The defending party aims to utilise all available legal proceedings and defences in order to receive a favourable court ruling such as rejection of the application or dismissal of the claim. The defence also seeks to improve the legal and material situation of the defendant. It is important to emphasise that the defending party has the right to use all available and proper defences whilst conducting civil proceedings. The defendant can act within the limits of the law and the claims put forward in the litigation. It is the defendant’s right to utilise any defences the party may wish to raise to ensure the protection of their own rights and legal interests. The purpose of this dissertation is to discuss selected procedural devices listed in the Rules of Civil Procedure that allow the defending party to achieve their desired objectives. It analyses various defensive proceedings including counterclaim, denial, motions and many others. Moreover, this dissertation also discusses ways of defence classification as discussed in legal literature. The characteristics of the means of defence have been preceded by an overview of the legal framework relating to civil procedure and the subject matter of this dissertation. Basic concepts explained here include: civil case, litigation, civil process, the principle of equality and the concept of the parties and acts in civil procedure taken by the claimant and the defendant. This dissertation has been based on relevant literature, Supreme Court rulings and the opinions of representatives of the civil trial. Due to the broad subject of the dissertation, any notes concerning the history of the previously enforced legal regulations have been omitted. Only major changes to legal regulations or Supreme Court rulings have been referenced.

Zagadnienie obrony pozwanego w procesie jest jednym z podstawowych zagadnień na gruncie nauki postępowania cywilnego oraz praktyki stosowania prawa. Obrona pozwanego w procesie polega na dokonywaniu różnego rodzaju czynności procesowych, mających na celu doprowadzenie do wydania przez sąd korzystnego dla strony pozwanej rozstrzygnięcia w postaci odrzucenia pozwu lub oddalenia powództwa. Za cel podejmowania działań obronnych przez stronę pozwaną może zostać uznane również dążenie do poprawienia sytuacji materialnoprawnej lub procesowej pozwanego. Pozwany może działać w granicach wyznaczonych przepisami prawa procesowego i odpowiadających istocie procesu. Należy podkreślić, iż realizowanie obrony w procesie, poprzez podejmowanie przez stronę pozwaną czynności procesowych nazywanych środkami obrony, nie jest obowiązkiem strony pozwanej, a jej uprawnieniem. Pozwany w procesie cywilnym może korzystać z różnych środków obrony, umożliwiających mu ochronę jego praw i prawnie chronionych interesów. W niniejszej pracy zostały omówione wybrane instytucje procesowe umożliwiające realizację wskazanego celu obrony podejmowanej przez stronę pozwaną. Przedstawiono analizę klasycznych i innych środków obrony pozwanego w procesie, powództwa wzajemnego, zarzutów procesowych, zaprzeczenia podstawy faktycznej lub prawnej powództwa, a także wniosków formalnych, oświadczenia o uchybieniu przepisom prawa procesowego na zasadzie art. 162 k.p.c., wniosku o wzięcie udziału w sprawie z art. 194 §1 k.p.c., przypozwania oraz uznania powództwa. Ponadto w niniejszej pracy przedstawiono inne proponowane w literaturze przedmiotu sposoby klasyfikacji środków obrony. Charakterystyka i systematyka środków obrony pozwanego została poprzedzona omówieniem, w niezbędnym zakresie zagadnień wstępnych, dotyczących istoty postępowania cywilnego, związanych z tematem niniejszej pracy. Za podstawowe pojęcia wymagające objaśnienia uznano pojęcie sprawy cywilnej, pojęcie drogi sądowej, pojęcie procesu cywilnego, zasadę równouprawnienia oraz pojęcie stron i czynności procesowych podejmowanych przez powoda i pozwanego w procesie. Niniejsza praca została napisana w oparciu o literaturę przedmiotu oraz orzecznictwo Sądu Najwyższego, wraz z glosami przedstawicieli nauki procesu cywilnego. Ze względu na obszerny temat pracy, uwagi o charakterze historycznoprawnym zostały pominięte. Wskazano jedynie na doniosłe zmiany treści przepisów, bądź zmianę linii orzecznictwa Sądu Najwyższego.