Forms of Address in Audiovisual Translation. A Comparative Analysis of Polish Voiced-over and Subtitled Versions of Desperate Housewives

Niniejsza praca jest poświęcona przekładowi audiowizualnemu form adresatywnych z języka angielskiego na język polski. Jest ona oparta na amerykańskim serialu „Gotowe na wszystko” dostępnym na DVD, który obfituje w różnorodne sytuacje komunikacyjne dające szansę na prześledzenie sposobu, w jaki wspomniane formy są tłumaczone. Podczas analizy zostały wzięte pod uwagę dwie wersje tłumaczeniowe – z lektorem i napisami. Rozdział 1 prezentuje historię badań nad tłumaczeniem audiowizualnym, biorąc pod uwagę jego znaczenie i główne cechy. Po ogólnym wstępie następuje opis dwóch głównych technik audiowizualnych, jakimi są lektor i napisy.Rozdział 2 opisuje specyfikę polskich i anglojęzycznych form adresatywnych. Omawia użycie zaimka „ty”, tytułów, określeń pokrewieństwa i imion, zwracając uwagę na fakt, że wymienione wyżej kultury znacznie różnią się od siebie w sposobie w jaki ludzie zwracają się do siebie.Rozdział 3 prezentuje fragmenty dialogów z poszczególnych odcinków i analizę decyzji podjętych przez tłumacza. Celem tego rozdziału jest sprawdzenie w jaki sposób amerykańska rzeczywistość została sportretowana w języku docelowym. Łatwo zauważyć, że główną strategią użytą przez tłumacza jest domestykacja, która sprawia, że dialogi brzmią naturalnie w języku polskim. Niniejszy rozdział prezentuje również trudności, z jakimi zmaga się tłumacz w swojej pracy.

This paper is dedicated to the audiovisual translation of forms of address from English into Polish. It is based on an American TV series Desperate Housewives, launched on DVD, which is rich in various communicative situations and gives a chance to investigate the way such addressative forms are translated. The focus was on two versions, namely, the voice-over and subtitles.Chapter 1 presents the history of research in Audiovisual Translation, taking into account its importance and main features. After the general preface, it describes the two main audiovisual techniques which are voice-over and subtitles.Chapter 2 describes the specifics of Polish and Anglophone forms of address. It discusses the usage of the translation of the pronoun “you”, titles, kinship terms and proper names and draws the attention to the fact that these two cultures differ to a great extent in the way people address each other.Chapter 3 is a case study presenting the parts of the dialogues from the episodes and the analysis of the decisions made by the translator. The aim of this chapter is investigating the way the American reality is portrayed in the target language. It can be easily spotted that the main strategy applied by the translator is domestication, which makes the dialogues sound natural in Polish. It also presents the difficulties s/he is faced in his/her work.