Disputes Around Polish Poloitical Emigration in National Sociocultural Weekly Magazines in Years 1945-1948

Po II wojnie światowej część elity politycznej polski przedwojennej i masy żołnierskie utworzyły, skupiony początkowo w Londynie, ośrodek emigracyjny przeciwstawiający się dominacji ZSRR w Polsce. Zdecydowani na niezgodę z ustawami jałtańskimi, emigranci stali się obiektem zmasowanych ataków rządzących w Polsce z ramienia Związku Radzieckiego komunistów. Genezie powstania tak licznej grupy wychodźców poświęcam rozdział pierwszy pracy. Propaganda, służby bezpieczeństwa, instytucje kulturalne i oświatowe, słowem cały aparat państwowy, zostały użyte do dyskredytowania, wypaczania, negowania sensowności oraz patriotycznych pobudek istnienia tej emigracji politycznej. W kilku pierwszych latach po wojnie w Polsce opanowywanej w coraz większym stopniu przez partię komunistyczną panował wyjątkowy klimat. Istniała, tłumiona co prawda, legalna opozycja. Dużym autorytetem cieszył się Kościół katolicki i tworzone przez niego instytucje. Jednocześnie dochodziło do wielkich przemian społecznych i ofensywy marksizmu na polach metodologii nauk i filozofii. W tym otoczeniu wyrastały tygodniki społeczno-kulturalne, zbierające wokół siebie najwybitniejsze osobistości świata literatury, nauk społecznych i filozofii w Polsce tamtego okresu. Lata 1945 – 1948, czyli lata względnej, ograniczonej wolności wyrażania opinii, były okresem świetności tych czasopism.Praca jest próbą prześledzenia dyskusji na temat polskiej emigracji niepodległościowej po II wojnie światowej właśnie w tych tygodnikach. Skierowane do inteligencji polskiej, tygodniki „Kuźnica”, „Odrodzenie”, „Tygodnik Powszechny”, „Tygodnik Warszawski” miały duży wpływ opiniotwórczy i są wspaniałym świadectwem historycznym tamtych czasów. Emigracja pojawia się na ich łamach w dwóch głównych kontekstach . Pierwszy z nich to spór o historię i tradycję Polski, rodowód komunistów i ich prawa do rządzenia. Emigracja, jako powtarzające się i ważne w historii zjawisko historyczne, również znajduje swoje miejsce w tym sporze, będącym jednocześnie w pewnej mierze substytutem dyskusji o możliwych postawach społecznych w stosunku do nowej rzeczywistości powojennej. Temu zagadnieniu poświęcony jest trzeci rozdział pracy. Drugi kontekst dotyczy aktualnej walki politycznej. Potrzebująca legitymistycznych podstaw swojej władz partia komunistyczna chciała spaczyć obraz emigracji w pamięci historycznej narodu. W rozdziale czwartym omawiam sposoby, w jaki przedstawiano emigrację głównie w tygodnikach podporządkowanych komunistom – jest to właściwie część historii propagandy. Staram się ukazać jak i dlaczego odmawiano emigrantom zarówno prawnych jak i moralnych praw do reprezentowania narodu a nawet, w skrajnych przypadkach, prawa do przynależności do niego. Sposób przedstawiania emigracji w tygodnikach społeczno-kulturalnych wydaje mi się szczególnie ciekawy, jest bowiem wielokrotnie przytaczany i powtarzany w późniejszych latach. W istocie można zaryzykować tezę, że w pierwszych latach po wojnie doszło do utrwalenia sposobów przedstawiania emigracji w negatywnym świetle.

After II World War a part of polish political elite and soldier masses made an emigration center (at the beginning concentrated around London) which were opposing CCCP domination in Poland. Firmly opposed to Jalta`s Agreements, emigrants become an object of concentrated attack of communists who were ruling in after war Poland and which were ruling thanks of CCCP support. First chapter of this thesis is about genesis of this large emigration. Propaganda, secret services, cultural and educational institutes, whole machinery of State where used to misrepresent political emigration and negate its patriotic motives.In first few year after war there was a specific atmosphere in Poland. Communistic party was controlling destroyed in war efforts Poland more and more. Legal, but suppressed political opposition was existing. Catholic church and institution made by it had an authority. In the same time substantial society changes and Marxism offense in science and philosophy occurred. In this surrounding sociocultural weekly magazines were raising, gathering around themselves greatest persons of literature, society and philosophical science in Poland of those years. 1945 – 1948, years of relative, limited freedom of expressing an opinions, where years of popularity of those magazines.Thesis is attempt to trace discussion about polish political emigration after II World War in mentioned weekly magazines. Directed to polish intelligence magazines like “Kuźnica”, “Odrodzenie”, “Tygodnik Powszechny”, “Tygodnik Warszawski” had a great opinion-forming influence and are wonderful historical witnesses of those times. Emigration appear in two main context. First of them is controversies around polish history and tradition, communists genesis and their legitimation to rule. Emigration as a repeating and important occurrence in polish history also had its place in this disputes which also was (in some way) a substitute of discussion about possible social attitude towards new after war reality. Third chapter is dedicated to this topic.Second context is referring to actual political fight. Communistic party which needed legitimistic foundations of their reign wanted to distort image of emigration in historical memory of nation. In chapter four I represent ways in which emigration was described mainly in magazines that where subordinate to communists – general it is part of propaganda history. I am trying to show how and why communists where neglecting moral or legal right to represent nation or even neglect its right to be a member of nation. Way in which emigration was presented in sociocultural weekly magazines is exceptional because it was many times repeated and quoted in many next years. We can risk thesis that in first years after war way of presenting emigration in negative way was consolidate.