NACECHOWANIE STYLISTYCZNE UKRAIŃSKIEJ PROZY WSPÓŁCZESNEJ NA PRZYKŁADZIE POWIEŚCI SERHIJA ŻADANA ДЕПЕШ МОД I ГІМН ДЕМОКРАТИЧНОЇ МОЛОДІ W TŁUMACZENIU MICHAŁA PETRYKA

Tematem niniejszej pracy jest nacechowanie stylistyczne ukraińskiej prozy współczesnej, na przykładzie dwóch powieści Serhija Żadana. Celem natomiast jest pokazanie zróżnicowania stylistycznego, które autor osiąga poprzez sięgnięcie po slang, żargon, wulgaryzmy oraz bardzo ciekawe zjawisko językowe, jakim jest surżyk, a także pokazanie przed jak trudnym zadaniem staje tłumacz, podejmujący się przekładu tak nacechowanych utworów. Ponadto praca pozwala przyjrzeć się jakie rozwiązania stosuje Michał Petryk, jakie ekwiwalenty wybiera oraz czy ich odnalezienie jest zawsze możliwe.Przedstawiona praca składa się z pięciu rozdziałów. Dwa pierwsze mają charakter teoretyczny, pozwalają pogłębić wiedzę na temat pokolenia współczesnych ukraińskich pisarzy, poznać definicje oraz stan badań poszczególnych zjawisk, będących tematem pracy. Kolejne trzy rozdziały mają charakter analityczny, fragmenty zgromadzonego materiału pokazują zarówno barwny język ukraińskiej prozy, jak i rozwiązania wykorzystane w ich polskim przekładzie. Analizowany materiał pokazuje, że Michał Petryk podjął się przetłumaczenia takich elementów języka, które ciągle ewoluują, zmieniają swoje znaczenie, pełnione funkcje. To dodatkowo utrudnia przekład, pokazując jak trudnym jest wybór uniwersalnego i ponadczasowego wariantu.

The subject of present thesis is stylistic tinge of contemporary Ukrainian prose in a novel of Serhiy Zhadan Depeche Mode and Anthem of Democratic Youth translated by Michał Petryk as an example. Whereas this thesis is aimed at presenting the diversification of stylistics, which author achieved by using: slang, argot, vulgarism and very interesting literary phenomenon - surżyk. Another purpose is to show how difficult is translator's task to translate such featured literary works. Furthermore this thesis allows reader to get sight of solutions applied by Michał Petryka, which equivalents of words has he chosen and whether such equivalents can be always found. Presented thesis consists of five chapters. First two have theoretical nature, they allow reader to deepen the knowledge about generation of contemporary, modern Ukrainian writers, moreover to recognize the definitions and state of research on certain literary phenomenon connected with the subject of thesis. The next following three chapters have analytical character. Fragments of accumulated materials show both vivid language of Ukrainian prose and solutions applied in Polish translation. Analyzed material show that Michał Petryk undertook the challenge of translation such elements of language which constantly evolve, change their meanings and functions. That feature additionally hinder translation when translator needs to choose universal and timeless variant.