Collective memory and ways of its transferring. Narration in institutionalized places of memory - the Museum Auschwitz I case study.

Niniejsza praca poświęcona została sposobowi prowadzenia narracji w Muzeum Auschwitz I znajdującym się na terenie byłego obozu Auschwitz-Birkenau. Ekspozycja w ramach Muzeum stanowi przykład miejsca pamięci, stanowiącego jeden z przejawów funkcjonowania pamięci zbiorowej w społecznej rzeczywistości. Jest ponadto przestrzenią o charakterze zinstytucjonalizowanym, co nadaje wszelkim zachodzącym w jej obrębie procesom szczególny charakter i stanowi o specyfice kreowanego i komunikowanego przez nią przekazu. Praca ukazuje sposób narracji prowadzony przez instytucję jaką jest Muzeum Auschwitz-Birkenau – jak jest on konstruowany, czy podlegał zmianom w ciągu kilkudziesięciu lat od otworzenia Muzeum i jakie modyfikacje zachodziły w obrębie ekspozycji głównej? Istotne jest nie tylko odtworzenie owych pojawiających się zmian, ale również ich przyczyny oraz ich charakter. Drugim niezwykle istotnym wątkiem mojej pracy jest wymiar indywidualny narracji na temat byłego obozu Auschwitz-Birkenau, uosabiany przez przewodników pracujących w Muzeum. Wątek ten opisuje przekaz komunikowany przez przewodników oraz ich stosunek do własnego sposobu oprowadzania i do treści oficjalnego przekazu. Przedstawia także prywatne opinie i przemyślenia osób pracujących jako przewodnicy w Muzeum Auschwitz-Birkenau oraz to na ile owe indywidualne odczucia mają czy też mogą mieć wpływ na kształtowany przez przewodników przekaz. W konsekwencji praca opisuje narrację kreowaną przez Muzeum na kilku płaszczyznach i jest próbą odpowiedzi na pytanie kogo Muzeum Auschwitz-Birkenau symbolicznie reprezentuje i dla jakich grup jest (może się stać?) znaczącym elementem kształtującym tożsamość zbiorową?

This dissertation places the Auschwitz-Birkenau Museum as a part of a wide and complicated collective memory category. The main exhibition in Auschwitz I is an example of how the vision of the past is socialy created. Moreover, it has an institutional character which makes this exhibition and all processes connected to it very specific. This research is devoted to narration created by the Auschwitz-Birkenau Museum: it shows what it looks like, how it has been created, what changes in the main exhibition has been made since the Museum was opened and the reasons of these modifications. The second important issue is related to guides who are working in the Museum, therefore it refers to more individual aspect of institutional narration. This part recreates guides' narration, their attitude towards official text and their private opinions about it as well. As a result, this dissertation describes the narration created by the Museum on several symbolic levels and is also an attempt to answer a questions who the Museum figuratively represents and to which groups it is (or may be) a significant element of creating collective identity.