Przebieg oogenezy u skorka Chaetospania borneensis (Eudermaptera, Spongiphoridae): różnicowanie komórek odżywczych i geneza oosomu.

Earwigs (Dermaptera, dermapterans) comprise more than 2.000 extant species, usually divided into 11 Families. The species analyzed in this work (Chaetospania borneensis) belongs to the family Spongiphoridae. The female reproductive system of Ch. borneensis is compsed of paired meroistic polytrophic ovaries, paired lateral oviducts and an unpaired common oviduct. Each of the two ovaries consists of 8 to 9 discrete elements, the ovarioles. Each ovariole is composed of four morphologically recognizable elements: the terminal filament, the germarium, the vitellarium, and the ovariole stalk (the pedicel). The germaria contain young germline cells and oocyte-nurse cell complexes. The shape of nurse cell nucleus changes considerably during oogenesis. Its envelope becomes highly folded forming numerous thin projections. Developing oocyte-nurse cell complexes associate with somatic (follicular) cells. These cells diversify during oogenesis into 3 morphologically and functionally different subpopulations. At the posterior oocyte pole the oosome is formed.The obtained results suggest that:•In the germaria of Ch. borneensis the cystoblasts divide only once giving rise to 2-cell complexes. One of these 2 cells differentiates into the oocyte, the other becomes the nurse cell;•Ramified shape of the nurse cell nucleus enables transportation of the nurse cell cytoplasm into the oocyte;The presence of argyrophilic granules in the oosome as well as in the cytoplasm of the nurse cells suggest that certain oosome constituents are formed within the nurse cell cytoplasm.

Skorki - Dermaptera to grupa owadów obejmująca ok. 2200 gatunków klasyfikowanych w 11 rodzin. Badany gatunek - Chaetospania borneensis należy do rodziny Spongiphoridae. Narządy rozrodcze badanego gatunku zbudowane są z parzystych jajników, parzystych jajowodów bocznych, które łączą się w nieparzysty jajowód wspólny. Podstawową jednostką strukturalną jajników jest owariola meroistyczno - politroficzna. W owarioli tej wyróżnia się filament terminalny, germarium, witelarium oraz nóżkę owarialną - stylik. W germarium znajdują się młode komórki płciowe oraz zespoły oocyt-komórka odżywcza. Jądro tej ostatniej komórki dynamicznie zmienia kształt w kolejnych fazach oogenezy – staje się silnie rozgałęzione, tworząc liczne wąskie wypustki. Rozwijające się zespoły komórek płciowych otoczone są nabłonkiem folikularnym. Nabłonek folikularny w trakcie oogenezy ulega dywersyfikacji na 3 subpopulacje komórek. Na biegunie tylnym komórki jajowej powstaje oosom (plazma płciowa). Wyniki uzyskanych badań pozwalają stwierdzić, że: •cystoblast skorka Chaetospania borneensis dzieli się tylko raz co prowadzi do powstania zespołów oocyt-komórka odżywcza; •zmiany kształtu jądra oocytu umożliwiają przepływ cytoplazmy tej komórki do oocytu;•obecność srebrochłonnych ziarnistości w cytoplazmie komórek odżywczych sugeruje, że niektóre składniki oosomu powstają w komórkach odżywczych.