Rzecznicy interesu społecznego w ogólnym postępowaniu administracyjnym

Nie jest łatwo zdefiniować pojęcie państwa. Podstawową przeszkodą do stworzenia uniwersalnej definicji państwa jest sama złożoność opisywanego zjawiska. W zależności od gałęzi prawa możemy spotkać różniące się od siebie pojęcia i opisy bytu państwowego. Niezależnie od przyjętego przez nas poglądu na państwo jawi się ono jako pewien zwarty, stanowiący jedną całość mechanizm, w którym poszczególne elementy pracują na rzecz całości. Za elementy takie należałoby uznać organy administracyjne. To one, poprzez przyznane im przez prawo kompetencje, mają zarówno uprawnienie, jak i obowiązek stosowania prawa. Należy jednak podkreślić, że samo uprawnienie do działania nie wystarcza do podejmowania przez organy określonych czynności. Muszą one posiadać odpowiednie narzędzia umożliwiające im podejmowanie określonych działań. Narzędzia te zawiera w sobie prawo procesowe. Prawo procesowe w odróżnieniu od prawa materialnego reguluje formy, w jakich organy mogą działać, jakie środki stosować oraz w jaki sposób mogą realizować swoje ustawowe obowiązki. Praca ta skupia się na jednym z tych dwóch aspektów, a więc na prawie procesowym w postaci postępowania administracyjnego, a w szczególności na działających w nim rzecznikach interesu społecznego. Podmioty takie jak prokurator, organizacja społeczna, Rzecznik Praw Obywatelskich i Rzecznik Praw Dziecka, dzięki szczególnemu charakterowi zadań nałożonych na te organy przez ustawodawcę, mają do spełnienia ważną rolę w postępowaniu administracyjnym. Praca ta skupia się na określeniu i opisie uprawnień poszczególnych podmiotów w postępowaniu administracyjnym, ma na celu wskazać środki, jakie mogą stosować w celu realizacji ich ustawowych zadań oraz okoliczności, w jakich mogą podejmować określone działania. Odnosi się również do innych, poza postępowaniem administracyjnym, ustaw procesowych, takich jak kodeks postępowania cywilnego, kodeks postępowania karnego czy prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Celem tego porównania jest ukazanie pewnych odmienności dotyczących uprawnień powyższych podmiotów w każdym z tych postępowań, wskazania różnic między tymi postępowaniami, a samym postępowaniem administracyjnym, ale również w celu podkreślenia systemowego charakteru tych regulacji proceduralnych w polskim systemie prawa. Zakończenie pracy zawiera w sobie podsumowanie dokonanej analizy, z zamieszczeniem statystyk dotyczących udziału rzeczników interesu społecznego w postępowaniach administracyjnych.

It is not easy to define the concept of the state. The main obstacle to the creation of a universal definition of the state is the complexity of this phenomenon. Depending on the branch of law we can meet a different definitions of the state. Regardless of our point of view, the state seems to be a mechanism in which the separated parts are working for the whole. For such elements should be included administrative bodies. Due to the law they are authorized and obligated to act. It should be clear, that authorization alone is not enough to make specific activities. They must have appropriate tools which allow them to make these activities. Procedural law includes this kind of tools. Procedural law unlike substantive law regulates the ways in which administrative bodies can act, what kind of activities they can take and how they can fulfill statutory obligations. This work focuses on administrative proceedings, especially on spokesmen of public interest. Entities like prosecutor, ombudsman, ombudsman for children and social organizations due to their special duties, they have a very important role to fulfill in general administrative proceedings. This work focuses on describing permissions of these entities, showing the activities they can take to fulfill their statutory duties and to show circumstances in which they can act. It also refers to others acts of law like Code of civil procedure, Code of criminal procedure or Proceedings before Administrative Courts. The aim of this comparison is to show the differences between the permissions of these entities in these procedures and to show the systemic nature of these regulations in Polish law. Final part of this work includes summary of this analysis and statistis data, which refers to participation od spokesmen of public interest in administratives proceedings.