Funkcjonowanie psychospołeczne rodziców dziecka z niepełnosprawnością

Funkcjonowanie psychospołeczne rodziców dziecka z niepełnosprawnością jest związane z wieloma trudnościami i ograniczeniami, których nie doświadczają rodzice dzieci zdrowych. Adaptacja do tej nieoczekiwanej, kryzysowej sytuacji, jaką jest pojawienie się w rodzinie dziecka z niepełnosprawnością, to dla wielu rodziców sytuacja stresogenna. Praca koncentruje się na pięciu wybranych czynnikach funkcjonowania psychospołecznego: poczuciu osamotnienia, poczuciu wypalenia sił, sensie życia, poziomie odczuwanego wsparcia społecznego oraz pozytywnych aspektach bycia rodzicem dziecka z niepełnosprawnością. Celem teoretycznym pracy było określenie psychospołecznego funkcjonowania rodziców dziecka z niepełnosprawnością, natomiast celem praktyczno-wdrożeniowym sformułowanie wskazówek dla praktyki pedagogicznej. W części teoretycznej zreferowano zagadnienia dotyczące niepełnosprawności, rozwoju człowieka oraz jego funkcjonowania w sytuacjach trudnych. Badaniom z wykorzystaniem metody sondażu diagnostycznego poddano próbę 104 rodziców dzieci z niepełnosprawnością zamieszkujących gminę Tarnów. Wyniki badań pokazały, że poziom funkcjonowania psychospołecznego jest zadowalający: średni wynik poczucia osamotnienia, niski poziom poczucia wypalenia sił, sens życia w normie, wysokie poczucie odczuwanego wsparcia społecznego oraz wysoki wynik pozytywnych aspektów bycia rodzicem dziecka z niepełnosprawnością. Zależność pomiędzy funkcjonowaniem psychospołecznym a środowiskiem zamieszkania, poziomem wykształcenia, wiekiem oraz rodzajem niepełnosprawności jest nieistotna statystycznie.

Psychosocial functioning of parents of a child with a disability is associated with many difficulties and limitations that parents of healthy children do not experience. Adapting to an unexpected situation of emergency, which is appearance in the family of a disabled child, is a strong stressor. The thesis focuses on five selected psychosocial factors: sense of loneliness, sense of burnout of strength, meaning of life, level of perceived social support and positive aspects of being a parent of a child with disability. The theoretical objective of the work was to determine the psychosocial functioning of parents of a child with a disability, while the goal of practical and implementation part was to formulate guidelines for the pedagogical practice. The theoretical part focused on disability issues, human development and functioning in difficult situations. 104 parents of children with disabilities residing in the district of Tarnów took part in the survey. The results showed that the level of psychosocial functioning is satisfactory: the average score in feelings of loneliness, low sense of burnout of strength, meaning of life about the norm, high sense of perceived social support and a high score in positive aspects of being a parent of a disabled child. The relationship between psychosocial functioning and the place of living, level of education, age and type of disability is statistically insignificant.