Auditory geography of the city during the Second World War – Graham Greene’s The Ministry of Fear and Miron Białoszewski’s A Memoir of the Warsaw Uprising (Pamiętnik z powstania warszawskiego).

Geografia jest nauką badającą relację między człowiekiem a środowiskiem. Daje ona jednak stosunkowo ubogi obraz sytuacji samego człowieka w danej przestrzeni. Geografia humanistyczna jest dziedziną, która stara się wyjaśnić otaczającą rzeczywistość w szerszym kontekście, w celu lepszego zrozumienia pozycji człowieka w świecie. Nauka ta zazwyczaj skupia się na interpretacji przestrzeni miejskiej uchwyconej w tekstach kultury, jak literatura, film, etc. Jedną z kategorii, którymi zajmuje się geografia humanistyczna jest zmysłowy aspekty przestrzeni. Sensuous geography („geografia zmysłów”), zaprezentowana przez Paula Rodawaya, bada rolę zmysłów w doświadczaniu miasta.Prezentowana praca jest wstępem do teorii geografii humanistycznej i „geografii zmysłów”. W pracy pokazane są również właściwości słuchu, które pomagają zrozumieć przestrzeń miejską oraz sposoby, jak dźwięki mogą być odzwierciedlone w literaturze. W prezentowanej pracy szczególna uwaga zwrócona jest na krajobrazy dźwiękowe Londynu i Warszawy okresu drugiej wojny światowej. Tekstami wykorzystanymi do analizy są: Ministerstwo strachu (1943) Grahama Greene’a oraz Pamiętnik z powstania warszawskiego (1967) Mirona Białoszewskiego.

Geography has been used as a tool to understand the relationship between Man and its habitat. However, it offers little insight about Man's condition within it. Humanistic geography is a discipline which attempts to explain surrounding reality, in order to better understand this condition. Humanistic geography usually concentrates on the representation of urban space and examines how a particular city is captured in cultural texts such as literature, cinematography, etc. One study approach consists in focusing on the sensuous aspects of the space. Sensuous geography, suggested by Paul Rodaway, is looking at the role of the senses in the process of experiencing the city.The present paper is introducing the theory on humanistic and sensuous geography. It also presents features of hearing which help acknowledge the urban space, and how sounds might be captured in literature. This paper particularly focuses on the soundscapes of two cities – London and Warsaw, during the Second World War. Literary texts used for the analysis are Graham Greene’s The Ministry of Fear (1943) and Miron Białoszewski’s A Memoir of the Warsaw Uprising (1967).