Characteristic of administrative language

Summary The submitted thesis is an attempt to systematize the formal German language in general language system. This paper concerns the specificity of that language, taking into account the differences and features common to general language and professional language. This paper consists of two parts. The first narrative part includes the current results of linguistic research, concerning the administrative language as well as a brief historical outline of the office language and its evolution. An attempt was also made to define the formal language in relation to professional language. In this section three language levels have been specified: lexical, syntactic, and a text as a sequence of linguistic expressions combined as a whole by grammatical and semantic consistency, which have been used for characterizing the administrative language. Then the demands were included for greater communicability of the formal language and improving the competence and language culture of officials. The second part of the work is the practical part, in which the research on the five administrative decisions was done. These documents were examined in relation to the three above mentioned areas and subjected to formal language classification. Finally, the summary has been made regarding which lexical and syntactic items more frequently occur in the administrative texts, on which level the communication interferences are the most common and what measures are aimed at increasing the transparency and comprehensibility of a legally valid administrative act.

ZUSAMMENFASSUG Die vorliegende Diplomarbeit beschäftigt sich mit dem Phänomen der geschriebenen Verwaltungssprache. In der Arbeit wird ein Versuch unternommen, die Amtssprache zu charakterisieren und sie im Subsystem des Systems Gesamtsprache zu platzieren. Um dies zu erreichen wird die Verwaltungssprache in Hinsicht auf ihre sprachlichen und strukturellen Merkmale untersucht. Den Untersuchungsgegenstand liefert der Bescheid, der mit dem Formular die repräsentativen Textarten der Verwaltung bilden. Der erste theoretische Teil der Arbeit wird vom kurzen Umriss der Verwaltungssprache und ihrer Charakteristika eingeleitet. Danach folgt ein Versuch die Verwaltungssprache aus den linguistischen Aspekt zu erfassen und sie zu definieren. In diesem Teil der Arbeit werden auch die bisherigen linguistischen Befunde zu der sprachlichen und außersprachlichen Merkmalen des Bescheids enthalten. Außerdem wird in der Arbeit auf das Problem der mangelnden Transparenz und Verständlichkeit der Verwaltungstexte hingewiesen. Gleichfalls werden die Verbesserungsvorschläge und die ausgewählten Projekte zur Optimierung der Verwaltungssprache genannt und angesprochen. Der praktische Teil der Arbeit setzt sich mit Phänomenen auseinander, die die typischen strukturellen und typografischen Mittel betreffen und die zugleich für das Prinzip der Klarheit und Übersichtlichkeit verantwortlich sind. Im vierten Kapitel werden fünf ausgewählte Bescheide auf der lexikalischen, sprachlichen und textuellen Ebene nach den fachsprachlichen und gemeinsprachlichen Merkmalen untersucht. In diesem Teil werden zugleich die Ergebnisse der Textsortenklassifizierung und Textsortendifferenzierung zusammengestellt. Anschließend werden folgende Fragen beantwortet: Mit welcher Frequenz erscheinen die spezifischen lexikalischen und syntaktischen Merkmale der Verwaltungssprache in den untersuchten Schriftstücken?Auf welcher Ebene des Textes treten die häufigsten Phänomene auf, die für die Unübersichtlichkeit und Unverständlichkeit der Verwaltungssprache verantwortlich sind?

Streszczenie Przedłożona praca magisterska jest próbą usystematyzowania niemieckiego języka urzędowego w ogólnym systemie językowym. Praca dotyczy specyfiki tego języka, z uwzględnieniem różnic i cech wspólnych dla języka powszechnego i języka fachowego. Niniejsza praca składa się z dwóch części. W pierwszej części opisowej zawarte zostały dotychczasowe wyniki badań lingwistycznych, dotyczące języka administracyjnego jak również krótki zarys historyczny języka kancelaryjnego i jego ewolucja. Podjęto również próbę zdefiniowania języka urzędowego pod kątem języka fachowego. W tej części pracy zostały wyodrębnione trzy płaszczyzny językowe: leksykalna, składniowa oraz tekst jako ciąg wyrażeń językowych powiązanych w jedną całość za pomocą spójności gramatycznej i semantycznej, na których dokonano charakterystyki języka administracyjnego. Następnie uwzględnione zostały postulaty dotyczące zwiększenia komunikatywności języka urzędowego oraz podniesienia kompetencji i kultury językowej urzędników.Drugą część pracy stanowi część praktyczna, w której dokonano badań nad pięcioma decyzjami administracyjnymi. Pisma te zostały zbadane w odniesieniu do trzech wyżej wymienionych obszarów oraz poddane klasyfikacji formalno-językowej. Ostatecznie dokonano posumowania, które elementy leksykalne i składniowe występują w tekstach administracyjnych w wzmożonej częstotliwości, na której płaszczyźnie dochodzi do najczęstszych zakłóceń komunikacji oraz jakie działania mają na celu zwiększenie przejrzystości i zrozumienia prawomocnego aktu administracyjnego.