Preservation of the Architectural Heritage of the Podhale Region (19th – 21st CE)

The aim of this study is to analyze the protection of the architectural heritage of the Podhale Region since the mid-nineteenth century to the present day. This period of time will enable to outline the most significant changes in the architecture of this area. It will also present how the treatment of the historic wooden buildings in his area has changed over the years. Autor of this study want to extract and analyze two issues that so far has not been sufficiently compiled. The first is to present the architecture of Zakopane as an effect of continuous processing and modification of the so-called Zakopane style. The second is to show the methods how the architectural heritage of Podhale Region is protected. Review of legal documents relating to the protection of monuments and building will show that the current image of the Podhale Region is not the result of recent years, but the result of long-accumulating processes. The analysis of selected examples of architecture of Zakopane will present how the historic buildings are treated in this city.

Celem pracy jest analiza ochrony dziedzictwa architektonicznego regionu Podhala od połowy XIX wieku do czasów współczesnych. Przyjęte ramy czasowe umożliwią prześledzenie najistotniejszych zmian w architekturze tego obszaru, a także pokażą, jak na przestrzeni lat zmieniało się podejście do zabytków drewnianego budownictwa Podhala. Wybór powyższego tematu ma na celu wyodrębnienie i analizę dwóch zagadnień, które do tej pory nie zostały wystarczająco wnikliwie opracowane. Pierwszym jest ukazanie architektury Zakopanego jako efektu nieustannego przetwarzania i modyfikacji tzw. stylu zakopiańskiego. Drugim natomiast jest ochrona dziedzictwa architektonicznego Podhala. Przegląd dokumentów prawnych dotyczących ochrony zabytków oraz zabudowy i zagospodarowania przestrzennego tego obszaru pokaże, że obecny wizerunek Podtatrza nie jest wynikiem ostatnich lat, lecz wypadkową długotrwale nawarstwiających się procesów. Z kolei analiza wybranych przykładów architektury Zakopanego pozwoli dokładnie przyjrzeć się temu, w jaki sposób traktowane są obiekty zabytkowe w tym mieście.