The characteristic of the theatre of the absurd in selected plays of István Örkény, Miklós Mészöly and Károly Szakonyi

The main purpose of this thesis is to introduce main concepts of the theatre of the absurd and its various ways in which are being used by Hungarian writers. The analysis embraces such factors like the creation of characters, the usage of aesthetic means and motives appearing in plot. Moreover peculiarity and originality of the Central European variations of this trend including references to contemporary politicaland social reality will be emphasized. The subject of my thoughts are eight plays writtenby three Hungarian playwrights.The first chapter is devoted to the discussion of basic issues related to the theater of the absurd as a whole. Briefly present the guidelines of existentialism and absurdism on the basis of which an anti-theater was born, as well as presenting the main writers of this trend – Hungarian and foreign.The second chapter is an attempt to present four plays by István Örkény as the flagship works of the Hungarian theater of the absurd. In the third chapter are discussed two dramas of Miklós Mészöly, while the latter describes the characteristics of plays by Károly Szakonyi.

A szakdolgozatomban bemutatom az abszurd színház fogalmait es különbözo irodalmi eszközeit, amelyeket hasznalták magyar drámaírok. Az elemzés tárgya olyan elemek mint pl. szereplők teremtése, esztetikai eszközök és a cselekményben létezo motívumok. Hangsulyozom az irány Kelet-Európai verziójának jellegzetességét és politikai meg társadalmi tematikáját. Az elemzésem célja nyolc magyar színmű.Az első fejezetben az abszurd színház összes problémájával foglalkozom. Röviden leírom az egzisztencializmus és az abszurdizmus alapjait, amelyeken az anti-szinhaz müködött és bemutatom a mozgalom fontos magyar és külföldi iróit.Örkény István négy drámájának szenteltem a második fejezetet, mert ő a magyar abszurd színház a legfontosabb képviselője. Harmadik fejezet két Mészöly Miklós drámájának bemutatásából áll – „Bunker” és „Az ablakmosó”. Negyedik és utolsó fejezetben elemezem Szakonyi Károly „Adáshiba” és „Ítéletnapig” című színművét.

Celem niniejszej pracy jest zaprezentowanie głównych założeń teatru absurdu i odmiennych sposobów ich wykorzystania przez węgierskich dramatopisarzy. Analizie podlegają takie czynniki jak np. sposób kreacji bohaterów, użycie środków estetycznych i motywy fabularne. Zaakcentowana zostanie charakterystyczność oraz oryginalność środkowoeuropejskiej odmiany tego nurtu, wraz z nawiązaniem do ówczesnych realiów politycznych i społecznych. Przedmiotem moich przemyśleń jest osiem dramatówtrzech dramatopisarzy węgierskich.Pierwszy rozdział poświęcony jest omówieniu podstawowych zagadnień związanych z teatrem absurdu w ogóle. Krótko przedstawiam założenia egzystencjalizmu i absurdyzmu na bazie których powstał anty-teatr, a także prezentuję głównych pisarzy tego nurtu – węgierskich i zagranicznych. Drugi rozdział to próba przedstawienia czterech dramatów Istvána Örkénya, jako sztandarowych dzieł węgierskiego teatru absurdu. W trzecim rozdziale zostają omówione dwa dramaty Miklósa Mészölyego, natomiast ostatni opisuje charakterystykę dramatów Károlya Szakonyiego.