Nauczanie tzw. „fałszywych przyjaciół” w kontekście szkoły ponadgimnazjalnej

„Fałszywi przyjaciele” („false friends”) to słowa, które, poprzez swoją graficzną lub fonetyczną formę, wydają się podobne do polskich, jednak mają odmienne znaczenie. Zagadnienie “fałszywych przyjaciół” to jeden z problemów, na który natrafiają uczniowie w czasie nauki języka obcego. Nieznajomość owego zjawiska lub sugerowanie się graficznym lub fonetycznym podobieństwem słów prowadzi często do nieporozumień w procesie komunikacji, dlatego tak ważne jest uświadomienie i zapoznanie uczniów z tą częścią słownictwa obcego języka.Celem niniejszej pracy magisterskiej było zapoznanie uczniów z definicją i wybranymi przykładami „fałszywych przyjaciół” z różnych grup semantycznych, począwszy od wyrazów używanych najczęściej do wyrażeń metaforycznych i idiomatycznych. Pierwszym etapem badania było przeprowadzenie testu sprawdzającego znajomość „fałszywych przyjaciół”, by określić wiedzę uczniów na ten temat. Następnie przeprowadzono dziesięć krótkich lekcji, których celem było wprowadzenie, wyjaśnienie oraz ćwiczenie zagadnienia poprzez urozmaicone zestawy zadań. W czasie lekcji uczniowie mogli rozwijać umiejętności mówienia oraz czytania i słuchania ze zrozumieniem, a także poszerzyć wiedzę z zakresu słownictwa. Ostatnim etapem badania było przeprowadzenie tzw. post-testu, którego celem było sprawdzenie stopnia opanowania zgadanienia „fałszywych przyjaciół”. Stwierdzono, że uczniowie nabyli wiedzę dotyczącą zjawiska „fałszywych przyjaciół” oraz przyswoili wybrane słownictwo w tym zakresie. Badani uzyskali kilkukrotnie lepsze wyniki w tym samym teście przeprowadzonym po zakończeniu serii lekcji omawiających temat ”fałszywych przyjaciół” niż na początku badania. Uczniowie zaznajomili się z tematem „fałszywych przyjaciół” i zaczęli posługiwać się językiem obcym w sposób bardziej świadomy, co pozwoliło uniknąć wielu nieporozumień. Błędy uczniów, które wpływały na niepoprawne zrozumienie przekazywanej treści zostały w dużym stopniu zniwelowane w czasie przeprowadzanych lekcji. Podsumowując, seria lekcji dotyczących zjawiska „fałszywych przyjaciół” umożliwiła uczniom poznanie zarówno teoretycznych jak i praktycznych aspektów języka angielskiego w zakresie słownictwa. Co za tym idzie, uczniowie w znacznym stopniu podnieśli swoje kompentencje językowe.

So-called “false friends”, that is false cognates are considered to be a real problem for second language speakers. Moreover, the concept of “false friends” is not widely known among foreign language speakers and little study has been done about it (Dominguez, 2007:1). The issue of “false friends” is not included in the school curriculum. Thus, the purpose of this study is to find out whether students are familiar with them. It investigates if students would benefit from the process of teaching – a specially designed course - and improve their knowledge of “false friends” and the awareness of the topic. I would like to present the way in which “false friends” can be taught. Moreover, the research presents the techniques and resources used for teaching the issue. The project is divided into two sections: the first one devoted to the treatment of “false friends” in literature and the second one concerning the study itself. The study has been carried out among students of a high school. Students have been tested on their knowledge on “false friends” and a specially-designed course has been incorporated into the curriculum to familiarize students with the subject and to practice it. The final test was carried out to check if students have broadened their knowledge of “false friends”.The insufficiency of the appropriate research, however, makes it difficult to theorize about the process of teaching “false friends” in Poland. I hope, however, that this study will delineate the problem and help to improve the process of teaching.