Lithofacial and petrographic characteristic of Coniacian sediments of the North Sudetic Synclinorium in view of literature

The North Sudetic Synclinorium was developed at the northern margin of the Sudety Mountains as a result of the Late Cretaceous deformation of the epi-Variscan platform cover, which sedimentation started in the late Carboniferous. The top part of the platform cover constitutes of Late Cretaceous (Cenomanian – Santonian) marine and paralic sediments. The Cretaceous deposits rest discordantly on diverse mainly Triassic sedimentary rocks. Cimmerian and Alpine tectonic movements, mainly are responsible for the formation of numerous dislocations and tectonic trenches, as well as of the Synclinorium itself. The Cretaceous deposits have been differently sub-divided stratigraphically. The Cenomanian‒Coniacian deposits of the North-Sudetic Synclinorium are included into the Rakowice Wielkie Formation which consists of marlstone background and limestone and sandstone members. Marly deposits of sublittoral zone dominate alternating with limestone bodies of variable thickness. Sandy sediments of littoral and sub-littoral zone occur along the Synclinorium margins in its south-eastern part.Coniacian marlstones are dark-grey in colour, faintly laminated and frequently contain iron oxide lumps. Their dark colouration from increased content of coalified organic matter. The Coniacian sandstones (Żerkowice Member) are quartz arenites. They are finest of all Cretaceous sandstones in the North Sudetic Synclinorium and are characterized by a high share of heavy minerals.In sense of lihofacies the Coniacian marls of the North Sudetic Synclinorium include dark grey marls, black marls, massive marls, bedded marls, parallel stratified and cross-laminated marls. The sandstones include fine-grained sandstones, medium-grained sandstones, coarse-grained sandstones, well sorted sandstones, poorly sorted sandstones, massive sandstones, sandstones with parallel stratification, cross-stratified sandstones, sandstones ripple laminated , massive and bedded sandstones.

Synklinorium północnosudeckie to duża jednostka geologiczna zlokalizowana na północnym przedpolu Sudetów. Jej powstanie jest efektem deformacji epiwaryscyjskiej pokrywy platformowej, której sedymentacja rozpoczęła się pod koniec karbonu. Stropową część sukcesji osadów budujących synklinorium stanowią osady kredowe od górnego cenomanu pod dolny santon. Osady te leża dyskordantnie na zróżnicowanym podłożu wieku od kajpru po starszy paleozoik. Struktura tektoniczna utworów budujących synklinorium jest efektem deformacji kimeryjskich oraz alpejskich. Doprowadziły one do powstania licznych dyslokacji oraz rowów tektonicznych, a także samego synklinorium. Osady kredowe zostały podzielone nieformalnie na piętra i poziomy oraz na formalne jednostki litostratygraficzne. Dominują utwory margliste strefy sublitoralnej, przemiennie z cieńszymi lub grubszymi wkładkami wapieni. Wzdłuż brzegów wysp sudeckich ograniczających od SW i NE basen sedymentacyjny osadów tworzących synklinorium północnosudeckie nagromadziły się w kredzie piaszczyste osady morskie reprezentujące strefy litoralną oraz sublitoralną oraz osady paraliczne (deltowe, rzeczne, bagienne, jeziorne). Sukcesja osadów kredowych wykazuje lokalnie wyraźne przerwy w sedymentacji oraz zmiany linii brzegowej.Utwory koniaku stanowią górną część formacji z Rakowic Wielkich. Są to głównie margle. Jedynie w południowo-wschodniej części synklinorium występują większe ilości piaskowców. Są one wydzielane jako ogniwo z piaskowca z Żerkowic. Margle koniaku są laminowane, a ich składnikiem ubocznym są grudki tlenków żelaza. Margle te są ciemnoszare w wyniku podwyższonej zawartości substancji węglistej. Piaskowce koniaku to pod względem petrologicznym arenity kwarcowe. Piaskowce z Żerkowic są najbardziej drobnoziarniste spośród wszystkich piaskowców kredowych w synklinorium. Osady te charakteryzują się dużym udziałem minerałów ciężkich, wśród nich dominuje turmalin.Osady koniackie można podzielić na wiele litofacji. Wśród margli w synklinorium północnosudeckim wyróżniamy: margle ciemnoszare, margle czarne, margle masywne, margle uławicone, margle warstwowane równolegle, margle warstwowane przekątnie. Znacznie bogatszym zróżnicowaniem litofacjalnym charakteryzują się piaskowce kwarcowe, wśród których można wydzielić: piaskowce drobnoziarniste, piaskowce średnioziarniste, piaskowce gruboziarniste, piaskowce równoziarniste, piaskowce nierównoziarniste, piaskowce masywne, piaskowce warstwowane równolegle, piaskowce warstwowane przekątnie, piaskowce warstwowane krzyżowo, piaskowce ze strukturami riplemarków, piaskowce masywne, piaskowce uławicone.