Wpływ hormonów sterydowych na behawior seksualny klaczy

Horses live at a wide range of latitude in various environments, which require high adaptability of their physiology and behavior. Horses are herd animals and the herd consists of a stallion, sexually mature mares, colts and fillies. The sex cycle is divided into estrus and diestrus periods and cyclic hormonal changes affect the behavior of mares. During estrus a follicle develops and increases the level of estrogen hormones which are responsible for the behavior of mares in oestrus. In contrast, this behavior is suppressed by progesterone, which is secreted by the corpus luteum. The estrus is characterized by typical behaviors of the mare to encourage the stallion to mate e.g. multiple approach of the stallion, frequent urination, turning the tail to the side and exposing of the perineum. However, in the diestrus period the mare reacts aggressively to stallion courting. When the mares and stallion are in continuous social interaction, for example in herds living in natural conditions, the stallion shows no interest in the diestrus mare. Problems with mares` reproduction can have genetic, hormonal or social disorder background, and may also be caused by malnutrition, stress or other factors.

Konie występują na różnych szerokościach geograficznych w bardzo zróżnicowanych warunkach środowiska. Wymaga to dużej plastyczności ich fizjologii i zachowania. Konie są zwierzętami stadnymi, a stado składa się z kilku dojrzałych klaczy, ich potomstwa i zazwyczaj jednego ogiera. Cykl płciowy klaczy dzieli się na okres rujowy i nierujowy, a cykliczne zmiany hormonalne wpływają na zachowanie klaczy. W trakcie rui rozwija się pęcherzyk jajnikowy i wzrasta poziom hormonów estrogenowych, które odpowiedzialne są za zachowania rujowe klaczy. Zachowanie te są tłumione przez progesteron wydzielany przez ciałko żółte. Ruja charakteryzuje się wielokrotnym zbliżaniem do ogiera, częstym oddawaniem moczu, odsuwaniem ogona do boku i eksponowaniem krocza. W okresie nierujowym klacz reaguje agresywnie na zaloty ogiera. Jeżeli klacze i ogiery są w ciągłych interakcjach, często wspólnie odpoczywają i pasą się razem bez interakcji seksualnych. Zaburzenia rozrodu mogą mieć podłoże genetyczne, endokrynologiczne, jak również mogą być spowodowane niedożywieniem, traumatycznymi przeżyciami i innymi czynnikami.