Perspektywa : forma symboliczna czy naturalna?

Książka poświęcona jest problemowi statusu perspektywy. W roku 1927 Erwin Panofsky wysunął słynną tezę, że perspektywa jest jedynie konwencjonalną formą symboliczną, czym przeciwstawił się panującemu od renesansu przekonaniu, że jest ona obiektywnym sposobem przedstawiania świata zgodnie z naszym widzeniem. Zapoczątkowało to gorący, wielowątkowy, trwający do dziś spór o status perspektywy. W książce zostaje podjęta próba rozstrzygnięcia tego sporu. W tym celu pokazane zostaje, czym w istocie jest perspektywa i jakie jest jej obiektywne, naturalistyczne ugruntowanie wyłożone w renesansowych traktatach (Alberti, Piero della Francesca, Leonardo). Z drugiej strony przedstawione zostają powody zastrzeżeń wobec niej wysuwanych od czasów Platona. Następnie uporządkowany i rozjaśniony zostaje zamęt pojęciowy, który towarzyszy dzisiejszym dyskusjom na temat perspektywy i powoduje formułowanie pozornie sprzecznych i przeciwstawnych twierdzeń. Wreszcie książka pokazuje, że choć erudycja i elokwencja Panofsky’ego sprawiły, iż jego relatywistyczna teza znalazła szereg zwolenników, to jednak opierała się ona na szeregu błędów i nieporozumień, które zostają obnażone, a teza o obiektywności perspektywy - podtrzymana. W celu rozeznania i rozstrzygnięcia toczonych sporów konieczne było odwołanie się nie tylko do historii sztuki i nauki, ale też do psychologii i fizjologii widzenia, geometrii wykreślnej oraz filozoficznej refleksji nad tymi dziedzinami, co czyni pracę w dużym stopniu interdyscyplinarną.