„Kopijnik na miękko : Homer i Platon o doskonałości

Associations about the issue of self-improvement refer to philosophical and religious systems of the Far East. Although it is the appropriate references, it omits European culture however. The problem of self-improvement is well-known in this culture, and in the previous century it became central to the question of the development of a modern man. This does not mean that such a high position of the problem of the self-improvement translates into a proper understanding of it. Often the views delivered in this case are narrow-sided, as a result of being cut off from the philosophical and ethical roots. Moving aside dictated by fashion of the ideology of self-improvement, as for example wonderful diets, or technical and electronic tools working for a man, the tradition of this culture provides remote historically, but interesting and still relevant, philosophy of work upon oneself. In his article, I would like to draw my attention to overlooked aspect of Plato’s philosophical thought, which involves a model of self-improvement of a rational man, and which stands in opposition to the Homeric pattern. The first results from the Platonic conception of the soul, according to which the divine element of it must stand against the pressure of the animal elements in man: a lion and a snake. The result of this internal struggle may be a constitution of either „a real man” or „a man sinking to the level of a beast”. This dilemma of a man between these contradictory tendencies has become a permanent part of European culture.

W filozofii i kulturze europejskiej obowiązuje przekonanie o dostępności wiedzy na temat siebie samego. U podstaw tego przekonania tkwi równie automatyczne skojarzenie, odsyłające do Kartezjusza z jego filozofią ufundowaną na podmiotowej samoświadomości. To okoliczność ważna, gdyż ułatwia możliwość dotarcia do źródłowej samowiedzy podmiotu. Należy jednak pamiętać, że kartezjańska pewność dotarcia do głębokiego ja miała swoich poprzedników. Jest jasne, że pewność ta charakteryzuje cały nurt, do którego Kartezjusz przynależy, a więc nurt filozofii platońskiej. Wiele wieków przed nim działali filozofowie, którzy nie odwołując się do jego metody, głosili podobne wnioski. By to pokazać, sięgnę do starożytności greckiej, by u „źródeł”, a więc u Sokratesa i Platona przede wszystkim, poszukać takiego modelu postrzegania człowieka.