Tytuł pozycji:
"Wpływ światła na mechanizm zegara biologicznego ssaków"
- Tytuł:
-
"Wpływ światła na mechanizm zegara biologicznego ssaków"
The influence of light on a mechanism of mammalian circadian timing system
- Autorzy:
-
Tarasek, Wioletta
- Słowa kluczowe:
-
Photosensitive ganglion cells, retina, ipRGCs, suprachiasmatic nucleus, SCN, melanopsin, gastrin-releasing peptide, GRP, vasoactive interstinal peptide, VIP, retino-hypothalamic tract, GHT, intergeniculate leaflet, IGL, melatonin, pineal gland.
Światłoczułe komórki zwojowe, siatkówka, ipRGCs, jądra nadskrzyżowaniowe, SCN, melanopsyna, czynnik uwalniający gastrynę, GRP, naczyniowoaktywny peptyd jelitowy, VIP,droga siatkówkowo-podwzgórzowa, GHT, listek ciała kolankowatego bocznego, IGL, melatonina, szyszynka.
- Język:
-
polski
- Dostawca treści:
-
Repozytorium Uniwersytetu Jagiellońskiego
-
Przejdź do źródła  Link otwiera się w nowym oknie
Najważniejszym czynnikiem zewnętrznym, który wpływa na mechanizm zegara biologicznego ssaków jest światło. W siatkówce znajduje się grupa komórek zwojowych posiadających melanopsynę, które bezpośrednio reagują na światło. Ich aksony unerwiają wiele struktur zegara biologicznego do których należą jądra nadskrzyżowaniowe podwzgórza (SCN) czy listek ciała kolankowatego bocznego (IGL). Pod wpływem światła wydzielany jest glutaminian oraz PACAP, które wysyłają sygnały pobudzające drogą siatkówkowo-podwzgórzową (RHT).Głównym generatorem rytmów zegara biologicznego są jądra nadskrzyżowaniowe podwzgórza. Jest to heterogenna, parzysta struktura, w której można wyróżnić dwie części. Część grzbietowo-przyśrodkowa stanowi skorupę oraz zawiera wazopresynę argininową (AVP). Rdzeń natomiast stanowi część brzuszno-boczną. Charakterystycznymi dla niej peptydami są naczyniowoaktywny peptyd jelitowy (VIP), czynnik uwalniający gastrynę (GRP) oraz kalbindyna (CALB). Rdzeń posiada bezpośrednie unerwienie z siatkówki.Listek ciała kolankowatego bocznego (IGL) to część kompleksu ciała kolankowatego bocznego wzgórza. Jego funkcją jest integracja bodźców świetlnych z nieświetlnymi oraz przesyłanie zintegrowanej informacji do jąder nadskrzyżowaniowych. Zawiera dwie subpopulacje komórek. Jedna z nich jest unerwiana przez komórki światłoczułe siatkówki i cechuje się obecnością enkefaliny. Druga za pomocą neuropeptydu Y unerwia SCN drogą kolankowo-podwzgórzową (GHT).Komórki SCN unerwiają szyszynkę drogą polisynaptyczną. Pobudzając układ sympatyczny w czasie nieobecności światła stymulują gruczoł do produkcji i wydzielania melatoniny. Melatonina przekazuje informację o rytmie zegara do wszystkich tkanek działając na swoje receptory w całym organizmie.
Light is the most important egzogenous factor, which influence on the mechanism of circadian system in mammals. In retina there is a group of photosensitive ganglion cells containing melanopsin. Their axons innervate a lot of structures of biological clock as suprachiasmatic nucleus (SCN) or intergeniculate leaflet (IGL). During stimulation by light, they secrite glutamate and PACAP and send excitatory signals by retino-hypothalamic tract (GHT).The main generator of circadian rhythms is suprachiasmatic nucleus. It is a heterogenous structure in which we can distinguish two parts. Dorso-medial part create shell. It contains characteristic peptide- arginine vasopressin (AVP). The core is a ventro-lateral part of the SCN. That part contains vazoactive interstinal peptide (VIP), gastrin releasing paptide (GRP) and calbindin (CALB). The core has direct projections from retina.Intergeniculate leaflet (IGL) is the part of lateral geniculate complex. It's function is integration of photic and non-photic stimulus and sending integrated information do suprachiasmatic nucleus. It contains two subpopulations of cells. One of them is innervated by photosensitive retinal ganglion cells and can be distinguished by presence of enkephaline. The second one send efferents to SCN and create geniculo-hypothalamic tract (GHT), which uses neuropeptyde Y.Cells of SCN innervate pineal gland using polisynaptic pathway. They excitate sympathetic system during absence of light and stimulate pineal gland to produce melatonin. Melatonin sends informations about rhythm generated by SCN to all tissues by acting on its receptors in a whole organism.