Zmiany aktywności bioelektrycznej mięśni u pacjentów po operacyjnym leczeniu uszkodzonego więzadła krzyżowego przedniego w efekcie zastosowania treningu propriocepcji

WSTĘP I CEL PRACY Najczęstszą metodą leczenia uszkodzenia więzadła krzyżowego przedniego (ACL) jest artroskopowy zabieg rekonstrukcji więzadła. Zabieg operacyjny nie przywraca jednak prawidłowej funkcji stawu kolanowego. Aby umożliwić pacjentowi jak najszybszy powrót do aktywności sprzed urazu, niezbędne jest wdrożenie właściwego postępowania fizjoterapeutycznego. Ważnym elementem usprawniania jest trening propriocepcji, który wpływa na odtworzenie kontroli nerwowo-mięśniowej oraz stabilności operowanego stawu kolanowego.Celem pracy było porównanie efektów zastosowania dwóch programów rehabilitacyjnych na odbudowę propriocepcji u pacjentów po rekonstrukcji więzadła krzyżowego przedniego.MATERIAŁ I METODABadaniem objęto grupę 26 osób (średnia wieku: 32,6  7,4) po rekonstrukcji ACL. U wszystkich pacjentów uszkodzenie więzadła było urazem przewlekłym. Grupę kontrolną stanowiły 33 osoby zdrowe (średnia wieku: 24,0  3,0). Pacjenci zostali losowo włączeni do jednego z dwóch programów rehabilitacji: z zastosowaniem treningu na platformie balansowej lub bez użycia platformy, trwających 10 tygodni. Przed rozpoczęciem rehabilitacji oraz po jej ukończeniu przeprowadzono ocenę propriocepcji, analizując aktywność mięśni (sEMG): obszernego bocznego i przyśrodkowego, dwugłowego uda, półścięgnistego podczas statycznych zadań ruchowych przeprowadzonych z wyłączeniem zmysłu wzroku lub na niestabilnym podłożu.WYNIKIAktywność mięśnia półścięgnistego operowanej kończyny wyrażona przez stosunek amplitudy zanotowanej podczas próby stania jednonóż na chorej kończynie z dyskiem i bez dysku była wyższa w porównaniu z aktywnością osób zdrowych (p<0,05) zmierzoną przed rozpoczęciem terapii. Aktywność badanych mięśni zaopatrujących staw kolanowy zarówno u pacjentów po terapii z zastosowaniem platformy balansowej, jak i usprawnianych bez treningu na platformie nie różniła się istotnie od wyników uzyskanych przed rozpoczęciem usprawniania (p>0,05). Zestawienie aktywności bioelektrycznej badanych mięśni zarejestrowanej u obydwu grup po zakończeniu fizjoterapii nie wykazało żadnych istotnych statystycznie różnic (p>0,05). Z kolei aktywność mięśni zaopatrujących staw kolanowy u wszystkich badanych pacjentów po terapii była niższa w stosunku do osób zdrowych (p<0,05).WNIOSKI1.U pacjentów z zastarzałym uszkodzeniem ACL po jego rekonstrukcji występuje zaburzenie propriocepcji w obrębie operowanego i zdrowego stawu kolanowego.2.Trzymiesięczny trening propriocepcji u pacjentów po rekonstrukcji ACL nie poprawia czucia głębokiego i aktywnej stabilizacji w obrębie stawu kolanowego.3.Zastosowanie platformy balansowej jako elementu treningu propriocepcji u pacjentów po rekonstrukcji ACL nie przynosi szybszych efektów poprawy czucia głębokiego w porównaniu z programem bez zastosowania platformy.

INTRODUCTION AND AIMThe most common treatment of anterior cruciate ligament (ACL) injuries is a laparoscopic ACL reconstruction. However this method does not restore the correct function of a knee joint. The proper post-surgery rehabilitation is essential in order to return the patient’s pre-injury activities. A very important part of the convalescence is a proprioception training which impacts the re-establishing of neuromuscular control and the stability of the operated knee joint. The main aim of the study was the comparison of the impacts of two rehabilitation programmes on restoring proprioception in patients after a reconstruction of ACL. MATERIAL AND METHODSThe study included 26 people (age mean: 32,6  7,4) after an ACL reconstruction. In all patients the ACL injury was a chronic problem. The control group included 33 healthy people (age mean: 24,0  3,0). The patients were randomized to the treatment with using Libra balance platform during their appointments or the programme without such exercises. Both rehabilitation programmes lasted for 10 weeks. Before undertaking the treatment, as well as upon the completion the patients underwent an assessment of proprioception disorders and activity of muscles (sEMG): vastus lateralis, vastus medialis, biceps femoris and semitendinosus during particular motor trials without eye control or on an unstable surface.RESULTSThere was significantly higher semitendinosus activity of operated leg compared to the control group before the therapy during single-leg stance test on the disk and without it (p<0,05). The activity of tested muscles shown in EMG in patients who had undergone the therapy with the Libra balance platform as well as the patients who were not exercising on the platform were not significantly different from the results achieved before commencing rehabilitation (p>0,05). Although, when comparing the post-therapy results of both groups no statistically significant differences were found between the group exercising on the platform and the group not doing so (p>0,05). However, the EMG activity of operated knee muscles seen in all patients after the therapy was statistically less than healthy group (p<0,05). CONCLUSIONS1. The patients with an old ACL injury, after its reconstruction have proprioception disorders both operated and uninvolved knee joint.2. The 3-months rehabilitation programme will not improve the neuromuscular control and an active stabilization of the knee joint after ACL reconstruction.3. Using the Libra balance platform does not speed up regaining and improving stability of the operated knee joint after ACL reconstruction, as compared to the results reported after the programme without the platform training.