Linguistic image of family in the folklore Lasowiacy and Rzeszowiacy

Niniejsza pracy została poświęcona językowemu obrazowi rodziny w folklorze Lasowiaków i Rzeszowiaków. Zgłębianie tego zagadnienia pozwala poznać kulturę, której tradycyjny wymiar odchodzi w przeszłość. Głównym celem pracy jest rekonstrukcja językowego obrazu rodziny na podstawie wybranych materiałów. W pierwszym rozdziale przywołany został obraz tradycyjnej rodziny chłopskiej, system aksjologiczny społeczności wiejskiej oraz przeobrażenia wartości kulturowych mające miejsce na polskiej wsi. W tej części pracy pojawia się także odwołanie do etymologii i frazeologii słów matka, ojciec, dziecko oraz analiza przysłów odnoszących się do rodziny. Rozdział drugi ma charakter teoretyczny i dotyczy zagadnienia językowego obrazu świata. Zawiera przegląd najważniejszych koncepcji i metod badawczych. W trzecim rozdziale stanowiącym główną część pracy odtworzony został językowy obraz rodziny w folklorze Lasowiaków i Rzeszowiaków. Podstawę do badań stanowiły wybrane prace etnograficzne, głównie Aleksandra Saloniego, Franciszka Kotuli i Oskara Kolberga oraz zapisy pieśni ludowych zgromadzone w archiwum etnograficznym Muzeum Kultury Ludowej w Kolbuszowej. Do badań zastosowano kwerendę materiałów archiwalnych. Wyznaczony materiał został uporządkowany i zestawiony w określone fasety. Przedstawione w części analitycznej pracy wizerunki matki, ojca i dziecka wskazują ma wielowymiarowość obrazu rodziny chłopskiej.

The topic of this research is to show the linguistic image of family in the folklore Lasowiacy and Rzeszowiacy. The aim is very interesting because it allows to discover traces of culture whose traditional dimension thing in the past. The main objective of this paper is the reconstruction of the linguistic vision of family based on selected materials. In the first chapter called the picture of the traditional peasant family, rustic system of values and transformation of cultural values taking place in the Polish countryside. In this part of the research have been concluded a reference to the etymology of words and phraseology mother, father, child and analysis of proverbs relating to the family. The second chapter is theoretical and concerns the question linguistic image of the world. It provides an overview of the most important concepts and research methods. In the third chapter which forms the main part of the research have been reproduced linguistic picture of family in the folklore Lasowiacy and Rzeszowiacy. The basis for the study were selected ethnographic monographs, mostly Alexander Saloni, Franciszek Kotula and Oskar Kolberg and records collected folk songs in the archives of the Ethnographic Museum of Folk Culture in Kolbuszowa. The study used a query archival materials. The designated material has been ordered and arranged in certain facets. The analytical part of the research showed multidimensionality image peasant family.