Wizje zagłady w liryce ekspresjonistycznej

Tematem niniejszej pracy są między innymi wizje zachodu słońca oraz zagłada miasta i natury w liryce niemieckich ekspresjonistów. Do tematu pracy zalicza się również śmierć człowieka, a także wyobrażenia końca świata w ekspresjonizmie spowodowane przede wszystkim nadchodzącą wówczas pierwszą wojną światową. Tematy te nawiązują do wierszy kilku niemieckich ekspresjonistów. Wiele z nich już samym tytułem odnosi się do tematu zagłady oraz końca świata. Główna część pracy jest podzielona na pięć rozdziałów. W pierwszym z nich jest mowa o zachodzie słońca, który został przedstawiony jako symbol śmierci i upadku, ale też jako coś niebezpiecznego i niepokojącego. Ekspresjoniści zajmowali się często tematem zagłady miasta, dlatego kolejny punkt dotyczy właśnie tego zjawiska, a także odnosi się do zagłady natury, co jest mniej widoczne w ekspresjonizmie. Koniec ludzkiego życia i śmierć człowieka jest także jednym z zagadnień omówionych w tej pracy. Przedostatni punkt traktuje o zagładzie całego świata i ludzkości. Pojęcie końca świata jest dla liryki ekspresjonizmu charakterystyczne, ponieważ odzwierciedla strach i reakcje ówczesnych ludzi, którzy obawiali się zderzenia, powtórnie ukazującej się w roku 1910, komety Halleya z ziemią. To zjawisko wprawiło wielu mieszczan w dekadencki nastrój. Kolejnym powodem takiego samopoczucia była szybko rozwijająca się technologizacja, uprzemysłowienie oraz urbanizacja, ponieważ społeczeństwo nie było mentalnie przygotowane do takich zmian. W ostatnim rozdziale zostały omówione najważniejsze symbole z analizowanych w pracy wierszy. W podsumowaniu stwierdza się, że przedstawiony w wierszach koniec świata dotyczy przede wszystkim mieszczańskiej rzeczywistości, której ekspresjoniści nie chcieli zaakceptować. Po tej zagładzie pragnęli natomiast stworzyć nowego człowieka oraz nowy odmieniony świat.

Present thesis concerns visions of destruction that is the end of the world, the end of human life and annihilation of nature and town in expressionist lyric. The thesis contains five chapters. The first chapter presents the sunset, which is presented as symbol of death and fall. The next is about annihilation of nature and town, what was characteristic of German expressionists. Chapter three talk about death of human life and the next about apocalypse and end of the world. The final section provides symbolism. In 1910 people were afraid, that Halley's Comet crash with the Earth. Urbanization and industrialization were too a reason to be scared. This end of the world concern especially bourgeois reality. Expressionists want to create new human and the new world.

Das Thema dieser Arbeit lautet „Untergangsvisionen in der expressionistischen Lyrik“. Am Anfang wurden zwei Thesen aufgestellt: Sonnenuntergang gilt in der Lyrik des Expressionismus als Zeichen des Todes; Visionen des Stadt- und Weltuntergangs dagegen wurden durch den bevorstehenden Krieg verursacht. In diesen Erwägungen beziehen sich diese Thesen auf expressionistische Dichtungen von verschiedenen Autoren und sie wurden an Beispielen ihrer Gedichte bewiesen. Viele von ihnen beziehen sich bereits mit dem Titel auf das Thema des Untergangs. Der Hauptteil dieser Arbeit ist in fünf Kapitel gegliedert, die der Erscheinung des Untergangs in expressionistischen Lyrik gewidmet sind. Dieser Untergang wird nicht nur als ein Welt- und Lebensende gebildet, was man sofort mit diesem Begriff assoziiert, sondern auch als Untergang der Stadt, der Natur und der Sonne geschildert. Das Ziel der vorliegenden Arbeit ist also der Vergleich der Gedichte, die verschiedene Untergangsvisionen beinhalten. Im letzten Kapitel wurden wichtigste Symbole aus den ausgewählten Werken besprochen. Die Forschungsmethoden, die in dieser Arbeit angewendet wurden, sind vor allem werkimmanente Analyse und manchmal auch sozialgeschichtliche Methode.