Nowy Świat w oczach Girolamo Benzoniego

Praca opiera się na analizie dzieła włoskiego podróżnika Girolamo Benzoniego zatytułowanej "La historia del Mondo Nuovo". Książka ukazała się drukiem w 1565 roku. Pierwszy rozdział pracy skupia się na autorze, konstrukcji i charakterze dzieła. Kolejny to analiza obszernych fragmentów drugiej z trzech ksiąg, która w większości jest relacją z odbytych przez autora podróży do Ameryki Centralnej. Trzeci rozdział do analiza porównawcza książki Benzoniego do La Historia general de las Indias y conquista de Mexico autorstwa Francisco López de Gómara. Ukazuje on, że Benzoni w dużej mierze opierał się na dziele hiszpańskiego kronikarza, jednak podchodził do niego z dużą dozą krytycyzmu, co umożliwiły mu jego własne doświadczenia z podróży po Ameryce. Czwarty rozdział to porównanie książki Benzoniego do innego utworu z epoki, Krótkiej relacji o wyniszczeniu Indian Bartolomé de Las Casas. Włoski podróżnik nie korzystał z tego dzieła, a porównanie tekstów pozwala dostrzec wyjątkowe cechy dzieła Benzoniego oraz stworzyć wyważony wizerunku Indian i Hiszpanów w Ameryce. Głównym wnioskiem z pracy jest fakt, iż dzieło Girolamo Benzoniego jest wartościowym źródłem, mimo że autor kopiował fragmenty innych dzieł na temat Nowego Świata. Na uwagę zasługuje bowiem sposób w jaki autor przekształcał te fragmenty oraz w jaki konfrontował je ze swoimi doświadczeniami. Badanie tego zagadnienia pozwala zaobserwować jak podbój Ameryki przez Hiszpanów był postrzegany przez prostego człowieka.

The work concentrates on analysis of the book of italian traveller Girolamo Benzoni "La historia del Mondo Nuovo". The book was printed in 1565. The first chapter of my thesis is about the author, the construction and the character of his book. The second one is an analysis of extensive fragments of the second chapter of Benzoni's book, which is mainly a relation from the journeys of the author to Central America. The third chapter of my thesis is comparison of the Benzoni's book to La Historia general de las Indias y conquista de Mexico by Francisco López de Gómara. It shows that Benzoni has relied on the book of spanish chronicler, however he was treating it with a huge dose of ctiticism, what was possible thanks to his own experiences of journeys in America. The forth chapter is a comparison of Benzoni's book to Brevissima relaciòn de la destrucciòn de las Indias by Bartolomé de Las Casas. The italian treveller has not used this book and the comparison of the texts allows to recognise the unique featues of the Benzoni's work and to create balanced image of Indians and Spanish. The main conclusion of the work is the fakt, that the book of Girolamo Benzoni jest valuable source, even though the author has copied fragments of other works abou the New World. The most important aspect is how the author has changed these fragments and how he has confronted it with his own experiences from America. Studying this issue allows to observe how the conquest of America was perceived by a simple man.